Góc học tập
18/08/2014 09:28:57 PM

Kế toán dựa trên cơ sở dồn tích (Accrual basis of accounting)

Theo quy định của GAAP, kế toán dựa trên cơ sở dồn tích phải được áp dụng trong quá trình kế toán của doanh nghiệp.

Theo khái niệm dồn tích, các nghiệp vụ kinh tế liên quan đến doanh thu phải được phản ánh trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ phát sinh doanh thu mà không quan tâm đến thời điểm thu tiền. Doanh thu được ghi nhận vào lúc dịch vụ hoàn thành hoặc vào lúc chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa cho dù trong kỳ phát sinh doanh thu khách hàng có trả tiền hàng hóa, dịch vụ hay chưa. Đây chính là nguyên tắc ghi nhận doanh thu.

Ví dụ:

Ngày 27/12, hãng Ford bán một chiếc xe và được thanh toán tiền vào ngày 11/1 năm sau. Doanh thu phát sinh vào tháng 12 và phải được ghi nhận trong tháng này cho dù trong tháng này Ford chưa nhận được tiền thanh toán.

Cũng theo khái niệm dồn tích, chi phí phải được phản ảnh trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh cùng kỳ kế toán với doanh thu phát sinh từ việc tiêu dùng, sử dụng những chi phí đó. Nói cách khác, chi phí phải được ghi chép khi chúng được sử dụng, được tiêu dùng để tạo ra doanh thu. Đó chính là nguyên tắc phù hợp, chi phí đi liền với doanh thu, chi phí gắn liền và phù hợp với thu nhập. Ví dụ, chi phí mua ngoài (utilities expenses) phát sinh trong tháng Mười Hai phải được ghi nhận và phù hợp với doanh thu tháng Mười Hai cho dù trên thực tế chi phí này mãi đến tháng Giêng mới được thanh toán.

Ví dụ:

Ngày 27/12/2003, Hãng Ford trả tiền mua lô thép trị giá $100,000 để sản xuất xe hơi.  Tuy nhiên, mãi đến năm 2004, lô thép này mới được đưa vào sản xuất. Do đó, Ford không thể ghi nhận đây là chi phí trong năm 2003. Vì sao? Vì lợi ích của việc mua lô thép này chưa có, theo nguyên tắc phù hợp, chi phí phải đi liền với doanh thu, mà trên thực tế trong năm 2003 lô thép này chưa được sử dụng để tạo ra doanh thu trong năm 2003 nên mặc dù việc chi trả trên thực tế đã phát sinh nhưng chưa được ghi nhận, chưa được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của kỳ phát sinh chi trả (2003). Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của năm 2004, Ford sử dụng lô thép này để sản xuất xe hơi và tạo ra doanh thu trong năm 2004, lúc đó chi phí đã trả cho lô thép này mới được ghi nhận và được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ 2004.

Nguyên tắc phù hợp là một nguyên tắc kế toán quy định việc báo cáo doanh thu và chi phí liên quan (related expenses) trong cùng một kỳ kế toán.

Hoàng Anh Thư