Góc học tập
18/01/2015 07:23:59 PM

Mối quan hệ giữa chiến lược của công ty và mô hình kinh doanh

Vai trò của mô hình kinh doanh là gì? Tại sao nhà quản trị lại quan tâm đến mô hình kinh doanh? Mô hình kinh doanh của một công ty là kế hoạch của nhà quản trị nhằm mang lại sản phẩm và dịch vụ giá trị cho khách hàng vừa tạo ra doanh thu đủ để công ty trang trải các khoản chi phí và tạo ra lợi nhuận. Nói cách khác, mô hình kinh doanh của một công ty chính là phương pháp để công ty dành thắng lợi trên thịtrường. Hai yếu tố cơ bản của mô hình kinh doanh là (1) giá trị khách hàng và (2) công thức tạo ra lợi nhuận.

Giá trị mang lại cho khách hàng chính là cách thức công ty thỏa mãn những mong muốn và nhu cầu của khách hàng tại một mức giá mà khách hàng cảm thấy hài lòng. Giá trị mang lại cho khách hàng càng lớn và giá thành sản phẩm càng thấp thì khách hàng càng cảm thấy hấp dẫn. Công thứctạo ralợi nhuận là cách thức công ty xác định cấu trúc về giá của sản phẩm để mang lại lợi nhuận phù hợp với phương cách định giá gắn liền với giá trị mang lại cho khách hàng. Ví dụ, mô hình kinh doanh của các công ty TV và radio phát qua mạng Internet là miễn phí cung cấp chương trình nhưng kinh phí đối với quảng cáo dựa trên số lượng khán thính giả của từng chương trình. Mô hình kinh doanh của Gillette liên quan chặt chẽ đến quy tính kinh tế nhờ qui môcủa những sản phẩm cạo râu, nghĩa là bán bộ dao cạo râu với một mức giá rất thấp và hấp dẫn, trong khi tạo ra lợi nhuận bằng việc khách hàng phải liên tục mua mới lưỡi dao cạo cho các bộ dao cạo râu của hãng.

Một nhà quản trị hiểu rõ mô hình kinh doanh và công thức tạo ra lợi nhuận của công ty mình có thểkhông chắc chắn về tỉ lệ thành công của công ty mà người đó đang quản lý. Vậy để giúp nhà quản trị đó có thể tự tin hơn khi nói về chiến lược của mình, có ba câu hỏi chính có thể sử dụng để một chiến lược thành công so với một chiến lược bình thường hoặc có sai sót, đó là:

1.        Chiến lược hiện tại có phù hợp với tình hình của công ty hay không?Chiến lược được xem là hiệu quả khi nó phù hợp với tình thế môi trường bên ngoài và bên trong, nghĩa là chiến lược phải gắn liền với môi trường cạnh tranh của ngành và các yếu tố môi trường kinh doanh bên ngoài doanh nghiệp. Bên cạnh đó, chiến lược cũng phải điều chỉnh để các nguồn lực và khả năng quan trọng của doanh nghiệp. Sẽ là sự mạo hiểm khi xây dựng chiến lược phụ thuộc vào điểm yếu và các nguồn lực doanh nghiệp còn thiếu.  

2.        Chiến lược hiện tại có thể giúp công ty đạt được lợi thế cạnh tranh bền vững hay không?Chiến lược không giúp công ty đạt được lợi thế cạnh tranh sẽ không giúp tạo ra hiêu quả hoạt động vượt trội. Lợi thế cạnh tranh càng nhiều và lâu dài so với đối thủ cạnh tranh chính thì sức mạnh doanh nghiệp càng được nâng cao.

3.        Chiến lược hiện tại có tạo ra hiệu suất cao trong công ty hay không?

Những chiến lược không thể thỏa mãn được cùng lúc ba câu hỏi nêu trênsẽkhông thể được đánh giá cao bằng các chiến lược thỏa mãn . Nhà quản trị nên liên tục đặt ra những câu hỏi này khi xem xét bất kì chiến lược nào, đang thực thi hoặc vừa được đề xuất. Những đề xuất mới nếu không phù hợp với hoàn cảnh bên trong và bên ngoài của công ty cần phải được loại bỏ ngay lập tức. Còn các chiến lược đang thực thi thì cần phải được kiểm tra lại để xem xét tính phù hợp của chiến lược với các mục tiêu của công ty.

                                                                                                                                                                                                                          Ths. Trịnh Lê Tân