Góc học tập
18/05/2016 10:37:20 PM

TRỞ NGẠI KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI VIỆT NAM

Các DNNVV thường phải đối mặt với 3 hạn chế  cơ bản: (1) về  khả  năng, kỹ  năng của người lao động  (Clarke  và  Gibson,  1998;  Ntsika,  2001);  (2)  thiếu  khả  năng  quản  lý  (Megginson,  Byrd  và Meginnson,  2003;  Kuratko  và  Welsch,  2004;  Rwigema  và  Venter,  2004)  và  (3)  khả  năng  tiếp  cận  thị trường, thị  phần, hạn chế  về  nguồn vốn (Ntsika, 2001).  Khi hội nhập quốc tế, cánh cửa  thị trường rộng mở cũng đồng nghĩa với tính cạnh tranh càng gay gắt hơn, dẫn đến 3 trường hợp sau : (1) có khả năng cạnh tranh quốc tế, có thể thu lợi từ quá trình hội nhập, (2) hội nhập yếu, nên cải tiến năng lực sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, cải tổ về mặt nhân sự để có thể tồn tại trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, Samad (2007) bổ sung trường hợp (3) doanh nghiệp được Nhà nước bảo trợ nên không chịu tác động nhiều của quá trình hội nhập. Nhiều nghiên cứu trước đều cho rằng hội nhập kinh tế mang lại cả cơ hội và thách thức cho các DNNVV  (Hirschman,  1958;  Rugman  1997;  OECD,  2000;  Macmillan,  2008;  Oum  và  Narjoko,  2010; Rahman  và  Ramos,  2010;  Parida,  2012;  Spithoven,  2013).  Tuy  nhiên,  do  năng  lực  hạn  chế  nên  các DNNVV khó tận dụng được những cơ hội  từ quá trình hội nhập mà thường phải tập trung ứng phó với những thách thức lớn từ hội nhập. Đó là môi trường cạnh tranh khốc liệt, xuất phát từ những yêu cầu về kỹ thuật cũng như tiêu chuẩn chất lượng của các nhà sản xuất nước ngoài, các nhà nhập khẩu trong mạng lưới sản xuất, những vấn đề liên quan đến chính sách kinh tế vĩ mô như chính sách thuế, rào cản kỹ thuật và môi trường kinh doanh nói chung (Oum và Narjoko, 2010). Từ đây lộ rõ những yếu kém của DNNVV trong việc hiểu biết luật lệ, nắm bắt thị  hiếu  cũng như các yêu cầu, quy định của thị  trường nước ngoài. Nhìn  chung,  DNNVV  còn  thiếu  kỹ  năng  quản  lý  và  kỹ  thuật  để  đạt  được  hiệu  quả  cao  (Rahman  và Ramos, 2010). Ngoài ra, tiềm lực tài chính là một trong những rào cản lớn khi hội nhập của DNNVV (Oum vàNarjoko, 2010; Macmillan, 2008). Hạn chế tài chính gây khó khăn trong đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, mở rộng sản xuất, tài trợ xuất khẩu (Rundh, 2007; Zhang, Sarker, 2008; Wengel và Rodriguez, 2006). Hơn nữa, điều đó ảnh hưởng quyết định đến hoạt động nghiên cứu và phát triển, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, hạn chế khả năng sáng tạo của doanh nghiệp, thiếu kiến thức quản lý về quốc tế hóa và giảm giao dịch quốc tế (Macmillan, 2008). Ngoài những trở ngại do yếu tố chủ quan, DNNVV còn đối mặt với những khó khăn khách quan như vấn đề thủ tục hành chính, về rào cản kỹ thuật hay hàng rào thuế quan, sự khác biệt về văn hóa, môi trường kinh doanh, lĩnh vực hoạt động và khu vực địa lý sẽ tạo ra những thách thức khác nhau (OECD, 2009). Để DNNVV có thể khắc  phục các trở ngại trên đòi hỏi sự hỗ trợ của chính phủ về tài chính, kỹ thuật, thủ tục hành chính hay những chính sách khuyến khích ưu tiên dành riêng cho các doanh nghiệp này. Do thiếu tài sản đảm bảo, hệ thống quản lý và tài chính mong manh, khả năng sinh lời không chắc chắn làm giảm khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng của các DNNVV (Shinozaki, 2012). Để gỡ nút thắt này, chính phủ cần phát triển các chương trình bảo lãnh tín dụng cho DNNVV, đưa ra các gói tín dụng lãi suất thấp giúp các doanh nghiệp này giảm chi phí tài chính, tăng đầu tư phát triển sản xuất. Bên cạnh đó, chính phủ cần đa dạng hóa nguồn thông tin, thông qua các cơ quan đại diện ở nước ngoài, thiết lập một hệ thống thông tin hội nhập, cải tiến các chương trình xúc tiến thương mại của chính  phủ, tăng cường chất lượng nguồn lực thông qua hệ thống đào tạo chuyên nghiệp, đồng thời nâng cao tính minh bạch của môi trường kinh doanh (Oum và Narjoko, 2010). Do đó, việc nghiên cứu những trở ngại hiện có và nhận thức của DNNVV trong quá trình hội nhập sẽ giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt, giảm sự tác động tiêu cực bắt nguồn từ thương mại khu vực trong quá trình hội nhập.

» Các tin khác: