Góc học tập
19/12/2017 05:58:49 PM

Cầu tiền tệ

* Khái niệm: Là tổng nhu cầu nắm giữ tiền của một nền kinh tế.

* Thành phần mức cầu tiền tệ

Khi nghiên cứu về cầu tiền tệ, có hai quan điểm của nhà kinh tế học J.M.Keynes & Milton Friedman cần được xem xét.

·      Quan điểm  của J.M.Keynes:hoàn chỉnh học thuyết cầu tiền tệ bởi ông ta chỉ ra tất cả mọi người trong nền kinh tế có nhu về tiền để nhằm 3 mục đích sau đây:

-           Thứ nhất: cầu về giao dịch (tiếng anh: transaction demand)

Keynes cho rằng: mọi hoạt động của cá nhân, doanh nghiệp … đều cần phải sử dụng tiền như: trả công lao động, mua nguyên vật liệu, thanh toán nợ, mua thực phẩm hàng ngày...

Cầu giao dịch đầu tiên phụ thuộc thu nhập (Y), tiếp đến giá cả (P), tần suất nhận được các khoản thanh toán (d), các yếu tố xã hội khác (Z).

-        Thứ hai: cầu dự phòng (tiếng anh: speculation)

Keynes cho rằng: dự phòng mục đích là dự trữ để sẵn sàng thoát khỏi tình trạng khó khăn. Cầu dự phòng có thể chia thành: dự phòng một số tiền cho những khoản chi thường xuyên, dự phòng cho những khoản chi không được dự báo trước.

Cầu dự phòng phụ thuộc vào thu nhập (Y), các yếu tố xã hội khác (Z).

-           Thứ ba: cầu đầu tư/đầu cơ

Keynes cho rằng: các yếu tố quyết định đến đầu tư/đầu cơ là thu nhập (Y), lãi suất (i), các yếu tố xã hội khác (Z).

Như vậy, Hàm cầu tiền tệ theo quan điểm của Keynes: Md= f(Y,P, d,i,Z).

·      Quan điểm của Milton Friedman:có thể coi đây là sự phát triển quan điểm của Keynes và gồm hai phần chính:

-           Giống quan điểm của Keynes: về thành phần và các nhân tố ảnh hưởng đến cầu tiền tệ.

-           Khác quan điểm của Keynes: cầu tiền tệ còn phụ thuộc vào lợi tức kỳ vọng của các tài sản liên quan đến tiền (cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản) và tỷ lệ lạm phát. Và do vậy hàm cầu tiền tệ của Milton Friedman là:

Md = d(Y+ , P, f , i­-, ia, ib, is, Z )

Trong đó: ia, ib, is  lần lượt là lợi tức kỳ vọng khi đầu tư vào bất động sản, trái phiếu và cổ phiếu. 

* Cân đối cung cầu tiền tệ

-        Cung cầu tiền tệ thường không khớp nhau. Trong điều kiện lưu thông giấy bạc ngân hàng mất cân đối cung cầu tiền tệ thường là hiện tượng phổ biến. Trong đó cung tiền thường lớn hơn cầu tiền.

-        Có hai tình huống xảy ra:

         + Nếu cung > cầu ở mức độ cao -> dẫn đến lạm phát, giá cả hàng hóa gia tăng và cuối cùng giảm thấp tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế.

         + Nếu cung < cầu -> cũng gây ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.

 

-> mất cân đối cung cầu tiền dù ở dạng nào cũng cần phải có những giải pháp để lập lại trạng thái cân bằng, đặc biệt trong trường hợp cung > cầu ở mức độ cao (lạm phát).