LoJack- trường hợp ngọai tác tích cực
Các nhà kinh tế Ian Ayres và Steven Levitt tìm ra đượcmột thiết bị chống trộm tự động gọi là LoJack đã mang đến lợi ích lan tỏa rất lớn.
Người ta ước tính chi phí tư nhân để giảm tội phạm là300 tỷ USD mỗi năm và đang tăng một cáchnhanh chóng sovới chi tiêu phòngchống tội phạm công. Điều không may làmột số hình thức phòng chốngtội phạm tư nhân chỉ đơn giản là táiphân phối hơn là giảm lượng tội phạm. Ví dụ, hệ thống báo động của xe ô tô có đèn cảnh báo màu đỏ nhấp nháy chỉ đơn thuần để có thể đánh lạc hướng kẻ trộm chuyên nghiệp chuyển sang trộm nhữngxe không có đèn và chuông cảnh báo. Chủ sở hữu của những chiếcxe cóhệ thống báo độngđược hưởng lợithông qua việc giảm bịtrộm cắp nhưng lại làm cho chủ các loại xe không cómáy báo động phải chịu chi phí. Xe ô tô của họ có nhiều khả năng trở thànhmục tiêu để các tên trộm đánh cắp bởi vì các xe khác thường có hệ thống an ninh.
Tuy nhiên, mộtsố biện pháp phòng chống tội phạm của tư nhânthực sự làm giảm tội phạm chứ không đơn thuần là táiphân phối. Một trong những biện pháp là cài đặt hệ thống thu hồi xe LoJack (hoặc tương tự). LoJack là một máy phát ra âm thanhnhỏ xíu được giấu trong một hoặcnhiều vị trí khác nhautrong xe. Khi chủ xebáo xe đã bị đánh cắp, ở từ xa cảnh sát có thể kích hoạt máy phátnày. Sau đó, cảnh sát xác định vị trí chính xác của chiếc xe và theo dõi các vị trí di chuyển của xe.
Người chủxe được hưởng lợi vì tỷ lệ thu hồi xe có gắn hệ thống LoJack tới 95%,cao hơn tỷ lệ thu hồi 60% đối với các xe ô tô không gắnhệ thốngnày. Nhưng theo nghiên cứu của Ayres và Levitt, lợi ích của người chủxe chỉ chiếm10% trong tổng lợi ích. Chín mươi phần trăm của tổng lợi ích là ngoại hiện, nó là loại lợi ích lan tỏa củacác chủ sở hữu xe khác trong cộng đồng.
Có hai nguồn ngoại táctích cực. Đầu tiên, sự hiện diện của các thiết bị Lojack cho phép cảnh sát chặn các xe trong khi kẻ trộm vẫn đang lái xe. Ví dụ, ở California tỷ lệ bắt giữ xe ô tô thông qua hệ thốngLojack cao gấpba lần so với lượngxe ô tô không lắp đặt thiết bị. Việc bắt giữ đã đẩy những người trộm xe hơi không thể tồn tại trong một thời gianvà sauđó làm giảm nhiềuvụ trộm cắp xe trong cộng đồng. Thứ hai, và quan trọng hơn nhiều, thiết bị cho phép cảnh sát theo dõi các xe ô tôđến các tiệm “lắp ráp tháo rời”, nơi mà các tên trộm xetháo rời các bộ phậncủa xe để bán. Khi cảnh sát đột kích các cửa hàng này, họ đã bắt toàn bộ tang vật trộm được không được đem bán nữa. Chỉ tính riêng ởLos Angeles, Lojack đã giúp loại bỏ 45 tiệm kinh doanh kiểu nàychỉ trong một vài năm. Việc xóa bỏ các tiệm “lắp ráp tháo rời”và buôn bán đồ trộm cắp đãlàm giảm tình trạngtrộm cắp trong cộng đồng. Vì vậy, các chủ xe màkhông lắp đặt thiết bịLojack trong xe cũngđược hưởng lợi từ các chủ xe có gắn thiết bị. Ayres và Levitt ước tính lợi ích cận biên xã hội của thiết bị Lojack- lợi ích cận biên củachủ xe có thiết bị Lojack cộng với lợi ích lan tỏa tới các chủ xe khác -là lớn gấp 15 lần so vớichi phí cận biên của thiết bị.
Nguồn: Dựa theo tác phẩm củaIan Ayres và Steven D. Levitt, “Đo lường các yếu tố ngoại tác tích cực từ đề phòng trường hợp nạn nhân không quan sát được: Một phân tích dựa trên kinh nghiệm của hệ thống Lojack”,Quarterly Journal of Economics, tháng hai năm 1998, trang 43-77. Các tác giả chỉ ra rằng hệ thống Lojack không tài trợ cho việc hoàn thành tác và họ cũng không có vị trí tài chính nào trong việc thực hiện hệ thống này.
Nguyễn Lê Giang Thiên, dịch từ Economics, Campbell R. McConnell; Stanley L. Brue; Sean Masaki Flynn, McGraw-Hill Higher Education
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: