Đòn bẩy kinh doanh (operating leverage)
Đối với các nhà vật lý, đòn bẩy dùng để lay chuyển một vật rất lớn với lực tác động rất nhỏ. Đối với nhà kinh doanh, đòn bẩy kinh doanh là cách mà nhà quản trị sử dụng để đạt được tỷ lệ tăng cao về lợi nhuận với một tỷ lệ tăng nhỏ hơn nhiều về doanh thu.
Đòn bẩy kinh doanh là khái niệm đề cập đến mức độ sử dụng định phí của một doanh nghiệp. Ở những doanh nghiệp có tỷ trọng định phí lớn và tỷ trọng biến phí thấp thì đòn bẩy kinh doanh sẽ lớn, dẫn đến tỷ lệ số dư đảm phí của doanh nghiệp cao, lợi nhuận của doanh nghiệ sẽ tăng rất nhanh khi doanh thu biến động do tác dụn của đòn bẩy kinh doanh.
Độ lớn của đòn bẩy kinh doanh được đo lường qua công thức sau:
Độ lớn của đòn bẩy kinh doanh |
= |
Tổng số dư đảm phí |
= |
Tổng số dư đảm phí |
Lãi trước thuế |
Tổng số dư đảm phí – Định phí |
Từ công thức trên cho thấy độ lớn của đòn bẩy kinh doanh phụ thuộc vào định phí, định phí càng lớn, hiệu số của mẫu số của công thức càng nhỏ nên giá trị của đòn bẩy kinh doanh càng lớn.
Đối với nhà kinh doanh, đòn bẩy kinh doanh là cách mà nhà quản trị sử dụng để đạt được tỷ lệ tăng cao về lợi nhuận với một tỷ lệ tăng nhỏ hơn nhiều về doanh thu.
Trở lại trường hợp của hai doanh nghiệp A và B ở trên, đòn bẩy kinh doanh của hai doanh nghiệp A và B được tính như sau:
Độ lớn của đòn bẩy kinh doanh (DN A) |
= |
Tổng số dư đảm phí |
= |
40.000 ng.đ |
= |
4 lần |
Lãi trước thuế |
10.000 ng.đ |
|||||
Độ lớn của đòn bẩy kinh doanh (DN B) |
= |
Tổng số dư đảm phí |
= |
80.000 ng.đ |
= |
8 lần |
Lãi trước thuế |
10.000 ng.đ |
Theo kết quả tính được ở trên thì tốc độ tăng của lãi trước thuế ở doanh nghiệp A sẽ gấp 4 lần tốc độ tăng của doanh thu, và ở doanh nghiệp B là 8 lần. Vậy, nếu tỷ lệ tăng của doanh thu ở doanh nghiệp A là 1%, lãi trước thuế của doanh nghiệp A sẽ tăng gấp 4 lần, tức tăng 4%; và doanh nghiệp B sẽ tăng gấp 8 lần, tức 8%.
Ví dụ nếu doanh thu của cả hai doanh nghiệp A và B đều tăng thêm 5% thì lãi trước thuế của hai doanh nghiệp dự kiến sẽ tăng như sau:
Doanh nghiệp A:
5% x 4 lần = 20%, tương ứng 10.000 ng.đ x 20% = 2.000 ng.đ
Doanh nghiệp B:
5% x 8 lần = 40%, tương ứng 10.000 ng.đ x 40% = 4.000 ng.đ
Một cách tổng quát, dựa vào hệ số đòn bẩy kinh doanh, sự biến động của lợi nhuận theo sự biến động của doanh thu được xác định bằng công thức:
% thay đổi lợi nhuận = % thay đổi doanh thu x hệ số đòn bẩy kinh doanh.
Đòn bẩy kinh doanh là sự đánh giá phạm vi mà định phí được sử dụng trong xí nghiệp. Nó sẽ lớn trong những doanh nghiệp mà tỷ lệ của định phí thấp so với biến phí. Nếu một Công ty có tỷ lệ đòn bẩy kinh doanh cao thì khi đó lợi nhuận sẽ rất nhạy cảm với những thay đổi của doanh số. Chỉ cần một tỷ lệ nhỏ tăng lên trong doanh số có thể làm tăng một tỷ lệ cao hơn trong lợi nhuận, hoặc giảm cũng tương đương như vậy.
Độ lớn đòn bẩy kinh doanh sẽ tăng lớn hơn nếu các mức doanh số càng ở gần điểm hòa vốn và giảm dần khi doanh số và lợi nhuận tăng.
Khái niệm đòn bẩy kinh doanh cung cấp cho các nhà quản lý một công cụ mà có thể biểu thị nhanh chóng ảnh hưởng của những biến động % khác nhau trong doanh số đến lợi nhuận mà không cần phải lập các báo cáo thu nhập chi tiết. Nếu một Công ty đã khá gần điểm hòa vốn thì sau đó dù chỉ là những sự tăng lên rất nhỏ trong doanh số cũng có thể làm sinh ra một lượng lợi nhuận lớn.
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: