Góc học tập
12/04/2019 08:19:22 AM

Sự tự nhận thức

Phải bắt đầu với tự nhận thức, bởi chỉ khi bản thân nhận biết ra cảm xúc của mình ở những thời điểm khác nhau thì chúng ta mới có thể kiểm soát sự xáo trộn cảm xúc chính xác và mới có thể dễ  dàng khôi phục lại từ những lo lắng, buồn phiền hay cáu giận của mình. Nhưng lưu ý càng cố gắng kiểm soát cảm xúc bằng cách che giấu và chịu đựng những cảm xúc khó chịu thay vì giải tỏa thì  thường gặp thất bại trong việc cải thiện tình trạng của bản thân, có thể bề ngoài không ai thấy chúng ta đang bị những cảm xúc khó chịu tấn công nhưng bên trong thực sự đang bị gục ngã trước chúng và chúng ta thường biểu hiện như: đau đầu, cáu kỉnh, hút thuốc và uống ruợu bia nhiều, mất ngủ, chỉ trích bản thân và cả người khác.

Sự nhận biết (về ảnh huởng của cảm xúc của chính chúng ta với những gì mà chúng ta đang làm) là một khả năng cảm xúc cơ bản. Thiếu đi khả năng này, chúng ta sẽ dễ bị tổn thương, do để cảm xúc chạy cuồng dẫn dắt chúng ta. Sự nhận biết cảm xúc sẽ là sự dẫn đường cho những thành công trong công việc, đặc biệt là với các công việc phải giao tiếp với nhiều người.

Một người xuất sắc trong khả năng nhận biết được cảm xúc của mình ở bất kỳ thời điểm nào đó, một cách tự nhiên, thì nguời ấy có thể đọc được các cảm xúc một cách rõ ràng cũng như thể hiện sự hợp lý về mặt xã hội trong việc bộc lộ cảm xúc.

Từ sự nhận biết cảm xúc sẽ dẫn đến khả năng cảm nhận rằng, liệu đời sống công việc, sức khỏe và các mối quan tâm về gia đình của chúng ta có ở trong trạng thái cân bằng không, cũng như khả  năng hòa hợp công việc với các giá trị và mục tiêu cá nhân của chúng tac. Cuối cùng, chúng ta có thể thấy rằng tất cả các khả năng đó đều xây dựng dựa trên sự tự nhận thức.

Những người không có khả năng nhận biết cảm xúc của mình sẽ ở thế bất lợi lớn. Họ vừa mù về cảm xúc vừa hoàn toàn không biết rằng, khả năng đó đóng vai trò rất quan trọng đối với các thành  công trong cuộc sống nói chung và trong công việc nói riêng.

Chính sự nhận thức sẽ giúp chúng ta tự hình thành những nguyên tắc chỉ đạo bên trong của  mình. Xét về góc độ của mỗi cá nhân, ai cũng có những quan điểm, giá trị sống nhất định, nó phụ  thuộc vào nền giáo dục mà họ được thụ hưởng, môi trường sống, những xu hướng thiên bẩm… Ở một số người thì những giá trị và nhân sinh quan cơ bản rất rõ và là kim chỉ nam cho xu hướng hành động và ra quyết định. Còn ở một số người khác, các giá trị nền tảng mờ nhạt hơn, có thể đôi lúc bị lãng quên để nhường chỗ cho những mong muốn, động cơ, hoặc nhu cầu nào đó thôi thúc mạnh mẽ hơn, như nhu cầu về thành công, chiến thắng, tiền bạc... Trong những tình huống quan trọng và thử thách, nền tảng giá trị “nông” hay “sâu” sẽ được thể hiện, có người sẽ đánh đổi giá trị để được lợi lạc trước mắt, có người lại chấp nhận thua thiệt trước mắt để giữ được giá trị lâu dài, lại có những người thỏa hiệp...[3]

Ở đây, muốn nói đến sự tự nhận thức một cách sâu sắc về sự tự tin mãnh liệt, chắc chắn về khả năng, giá trị và mục đích của bản thân là nền tảng giá trị ‘sâu’, để khi chúng ta gặp các vấn đề rắc rối, thì các giá trị sẽ chuyển thành sức mạnh hay cộng hưởng với cảm xúc của chúng ta bất kể đó tiêu cực hay tích cực. [1]

Sự tự nhận thức được xem như là phong vũ biểu bên trong, đánh giá những việc mà chúng ta đang làm (hay sẽ làm) thật sự có đáng không. Cảm xúc đưa ra các thông tin cần thiết. Nếu có một sự không nhất quán giữa giá trị (nguyên tắc chỉ đạo bên trong) và hành động thì sẽ đưa đến một trạng thái không thoải mái như cảm giác tội lỗi, hổ thẹn, lương tâm cắn rứt, nghi ngờ hay cằn nhằn, sự khó chịu hay ăn năn và những cảm giác tương tự như thế. Trạng thái không thoải mái đó sẽ là vết trượt của cảm xúc, nó sẽ đảo lộn cảm xúc. Từ đó có thể ngăn trở hay phá hoại những nỗ lực của chúng ta.


» Các tin khác: