Góc học tập
18/05/2019 05:31:17 PM

Chức năng của Ngân hàng Trung ương (Phần 1)

1. Phát hành tiền và quản lý lưu thông tiền tệ

·      Phát hành tiền: NHTW là cơ quan duy nhất phát hành đồng tiền quốc gia theo các quy định trong luật hoặc được chính phủ phê duyệt (mệnh giá tiền, loại tiền, mức phát hành .. .) và tổ chức điều hòa tiền mặt trong toàn hệ thống ngân hàng nhằm mục đích cung ứng phương tiện thanh toán cho nền kinh tế.

Nguyên tắc phát hành tiền dựa trên các căn cứ:

-           Phát hành tiền phải có vàng đảm bảo (do giấy bạc ngân hàng có nguồn gốc từ tiền thực chất (vàng). Trên thực tế mỗi nước lại xây dựng chế độ phát hành riêng cho mình mà trong đó mức bảo đảm lại có sự co giãn khác nhau. Có thể khảo sát ba chế độ phát hành mang tính chất điển hình:

ü  Theo chế độ phát hành tiền ở Anh năm 1844 không quy định khối lượng phát hành tiền vào lưu thông, lần đầu tiên được phép 14 triệu GBP không cần có bảo đảm vàng, ngoài mức pháp định đó tiền phát hành vào lưu thông phải có 100% vàng bảo đảm.

ü  Theo chế độ phát hành tiền ở Pháp, luật năm 1870 quy định: hạn mức khống chế lượng tiền phát hành lần đầu là 1,8 tỷ FrF. Trong khuôn khổ hạn mức đó, ngân hàng Pháp được phép tự điều chỉnh tỷ lệ lượng tiền cần có vàng bảo đảm và lượng tiền không cần vàng đảm bảo.

ü  Theo chế độ phát hành tiền ở Mỹ, luật năm 1913 quy định: Nhà nước không quy định tổng khối lượng tiền được phát hành, luật đòi hỏi trong tổng số lượng tiền phát hành phải có ít nhất 40% vàng đảm bảo, số còn lại phải được đảm bảo bằng giá trị kỳ phiếu thương mại do Quỹ dự trữ liên bang nắm giữ. Nếu vàng không đủ đảm mức quy định thì phải nộp thuế chênh lệch thiếu đó theo tỷ lệ lũy tiến.

-           Phát hành tiền căn cứ vào tốc độ phát triển của GDP

Lý do: Sự tăng trưởng của GDP chứng tỏ có một lượng hàng hóa dịch vụ tăng thêm. Vậy 1% tăng lên trong GDP thì có bao nhiêu % tăng lên mức cung tiền tệ.

Theo quan điểm của các nhà kinh tế học tân cổ điển: tốc độ lưu thông tiền tệ tăng trưởng phù hợp với tăng trưởng kinh doanh hàng hóa dịch vụ và vì vậy 1% tăng lên trong GDP thì tương ứng 1 % tăng lên của mức cung tiền tệ.

Theo quan điểm của Milton.Friedman: ngày nay ở các nước đều có lạm phát vì vậy phát hành tiền vào lưu thông thì phải +% lạm phát và vì vậy 1% tăng lên trong GDP thì tương ứng lớn hơn 1% tăng lên của mức cung tiền tệ.

Ví dụ minh họa: ở Việt nam, 1% tăng trưởng GDP có 4.6% tăng trưởng mức cung tiền tệ, nguyên do ở những nước đang phát triển như Việt nam do năng lực về thuế thấp, ngân sách Nhà nước luôn bội chi do vậy mà phát hành tiền nhiều.

-           Phát hành tiền căn cứ vào lượng tài sản ròng di chuyển từ nước ngoài vào: nhằm mục tiêu cân đối thị trường ngoại hối nhằm ổn định giá vàng, ổn định tỷ giá -> phát hành tiền để mua vàng, đô la nhằm ổn định thị trường ngoại hối.

» Các tin khác: