Microsoft có phải là một công ty độc quyền (Phần 2)
Franklin Fisher (Nhà kinh tế tại MIT và là nhân chứng chuyên gia cho Bộ Tư Pháp)
“Microsoft đã liên quan đến một hành vi độc quyền không có lý lẽ bào chữa về kinh tế thuyết phục nào mà chỉ có tác động của nó trong việc hạn chế cạnh tranh”, theo như Franklin Fisher, một chuyên gia trong các vấn đề chống độc quyền liên quan đến những các hành vi độc quyền. Chính phủ đưa ra một loạt các chứng cứ trong các tài liệu chiến lược nội bộ của Microsoft. Ngôn ngữ trong những tài liệu này được thể hiện bằng một bức tranh của một công ty bị ám ảnh bởi việc đánh bại đối thủ của nó bằng mọi cách có thể. Trong một e-mail lưu hành giữa các giám đốc điều hành cấp cao của Microsoft trong một chủ đề về lật đổ ngôn ngữ phần mềm Java đối thủ: “Sự phá hoại đã luôn là thủ đoạn tốt nhất của chúng ta … Sự phá hoại hầu như luôn là một cách tốt hơn một sự tấn công trực diện. Nó làm cho đối thủ bối rối; chúng không biết tấn công vào đâu nữa”. Trong khi các thủ đoạn được sử dụng bởi Microsoft để đánh bại các đối thủ của nó dường như là nhẫn tâm với chúng ta, chúng tôi nghi ngờ loại biên bản tương tự như vậy sẽ xuất hiện nếu các vụ án liên quan đến Pfizer, Toyota, Bank of America, hay bất kỳ công ty tối đa hóa lợi nhuận nào khác.
Báo The Economist (Ý kiến ban biên tập trong tạp chí mới về kinh tế Anh)
Trong mức ý kiến ban biên tập, Tờ The Economist thể hiện sự quan tâm của nó rằng nhiều trong số các thị trường công nghệ cao ở Nền Kinh tế Mới có các tác động ngoại biên của mạng lưới, điều làm tăng khả năng rằng một công ty đơn lẻ có thể thống lĩnh một thị trường. Một khi một công ty thống lĩnh thiết lập được một cơ sở khách hàng lớn những người sử dụng mặt hàng công nghệ cao của nó, người tiêu dùng có thể bị mắc kẹt, tạo ra một độc quyền bằng cách chặn sự gia nhập của các công ty và công nghệ mới. Đối với các cơ quan hành pháp về chống độc quyền có nhiệm vụ ngăn chặn những công ty độc quyền mới và phá vỡ những sự độc quyền cũ, những cải tiến không ngừng của máy tính và mức giá giảm xuống tạo ra khó khăn trong việc chứng minh rằng người tiêu dùng bị thiệt hại bởi “sự lạm dụng độc quyền” trong các thị trường công nghệ cao. Vì thế, tờ The Economist lo lắng rằng Microsoft có thể kiềm chế sự sáng tạo và bắt những người tiêu dùng công nghệ cao và Nền Kinh Tế Mới phải chịu những thiệt hại nghiêm trọng.
Tờ The Economist, như Franklin Fisher, xem các hành vi kinh doanh của Microsoft như bằng chứng cho sự cố tính sử dụng sức mạnh thị trường để củng cố vị trí thống lĩnh thị trường của nó. “Một dấu vết của các email và các giấy tờ của ban quản lý đã phác họa nên một công ty sẵn sàng, dường như vậy, để làm hầu hết mọi thứ để bảo vệ sự độc quyền của Windows … Khi, như trong trường hợp của Microsoft, hành vi của một kẻ độc quyền dường như sẽ làm kìm hãm sự sáng tạo trong các thị trường trong đó sự cạnh tranh được định nghĩa rộng rãi bởi sự sáng tạo, sự biện luận cho sự can thiệp của sự chống độc quyền là rất hập dẫn.
Gary Becker (Kinh tế gia đoạt giải Nobel Kinh tế tại Đại Học Chicago)
Bộ Tư Pháp đã đề nghị tách Microsoft ra làm hai công ty độc lập: một công ty sản xuất hệ điều hành (Windows) và một công ty sản xuất ứng dụng (MS Office, Internet Explorer, và các ứng dụng khác của Microsoft). DOJ tin rằng sự tách ra này là cần thiết để đảy mạnh hơn sự sáng tạo công nghệ. Becker nhận thấy hai vấn đề với lập luận của DOJ này. Trước hết, các kinh tế gia không chắc chắn rằng sự cạnh tranh có thể đẩy mạnh hơn sự sáng tạo so với sự độc quyền. Becker nhắc đến những ý tưởng ban đầu về vấn đề này bởi Joseph Schumpeter (1883 – 1950), người tin rằng các thị trường độc quyền trải qua những tỷ lệ của phát minh cao hơn so với thị trường cạnh tranh. Các thị trường độc quyền khuyến khích sự sáng tạo công nghệ nhiều hơn, theo như Schumpeter, vì họ không cần lo lắng về cạnh tranh (nhanh chóng) bắt chước được những phát minh của họ, làm giảm lợi nhuận của mình.
Becker cũng cho rằng DOJ đã không cũng cấp bất kỳ bằng chứng định lượng nào rằng vị trí thống lĩnh của Microsoft trong hệ điều hành làm chậm lại quy trình công nghệ trong ngành công nghiệm máy tính-Internet.
Chính phủ và các chuyên gia của nó dẫn ra một số ít sự sáng tạo mà được cho là bị kiềm chế bởi hành vi hung hăng của Microsoft. Ngay cả khi những ví dụ này là đúng, chính phủ không xem xét liệu có những phát minh nào khác được khuyến khích bởi một thị trường rộng lớn cho các ứng dụng mới có thể được tạo ra bởi nền tảng thống lĩnh của Windows hay không.
Trong 40 năm qua, rất nhiều quy trình công nghệ đã xảy ra trong ngành công nghiệp máy tính-Internet. Quy trình đó, Becker chỉ ra, bây giờ đã chậm lại vì Microsoft đã xây dựng vị trí quyền lực của mình trong các hệ điều hành trong suốt 20 năm của giai đoạn này. Có lẽ các đối thủ của Microsoft những người phàn nàn ở tòa án đang hi vọng DOJ sẽ bảo vệ họ khỏi sự cạnh tranh chứ không phải là khuyến khích cạnh tranh? Như chúng tôi đã nói với bạn ở phần đầu của phần minh họa này, chúng tôi mong muốn có thể đem lại cho bạn câu trả lời cho tất cả những câu hỏi này, nhưng không thể. Bạn nên thử tìm ra kết luận của chính minh và thảo luận những lập luận của mình với các bạn học và giáo sư của bạn
Nguyễn Lê Giang Thiên, dịch từ sách Managerial Economics, NXB McGrawhill
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: