Góc học tập
18/10/2020 09:37:01 PM

Bốn yếu tố cơ bản về văn hóa trong tổ chức

Những câu chuyện truyền miệng là những câu chuyện kể về tổ chức đã có từ lâu và nó có tác dụng là lưu truyền một câu chuyện về các giá trị tiềm ẩn của tổ chức. Hầu như bất kì nhân viên nào của Wal-Mart đều có thể kể cho bạn nghe câu chuyện về Sam Walton và hành vi của ông ấy – cách ông ấy lái chiếc xe tải nhỏ, cách ông ấy chào mọi người trong cửa hàng và cách ông ấy “xuất hiện” trong những thời điểm khác nhau. Trung tâm nghiên cứu về tính sáng tạo năng lực lãnh đạo có những câu chuyện về người sáng lập ra trung tâm này, ông H. Smith Richardson, là một người trẻ tuổi rất sáng tạo trong việc bán được những sản phẩm qua mail. Đôi khi trong những câu chuyện được lặp lại giữa các tổ chức mặc dù sự thật có thể không hoàn toàn nằm ở một tổ chức nào. Một câu chuyện được kể ở AT&T về một trong những nhà sáng lập ra tập đoàn này và việc ông ấy đã đi bộ hàng dặm đường trong trận bão tuyết để sữa chữa một bộ phận bị hỏng để giúp một người phụ nữ sống một mình ở vùng nông thôn có thể sử dụng được điện thoại. Thật thú vị là câu chuyện tương tự cũng được kể lại tại MCI (ngày nay là Verizon).

Những biểu tượng vật chất là những thứ có thể đập vào mắt hoặc khiến người ta chuyển đến và những thứ này mô tả được các khía cạnh văn hóa khác nhau. Ví dụ, những vật chất và biểu tượng hầu hết các tòa nhà cung cấp thông tin về văn hóa của các tổ chức. Ví dụ, một tổ chức có thể tin vào các quy tắc bình quân và các quy tắc đó có thể được phản ánh qua việc hầu hết mọi người đều có không gian làm việc như nhau. Hoặc có những vật hoặc hình biểu tượng tượng trưng cho sự sang trọng, thì nó sẽ chuyển tải một thông điệp mang ý nghĩa khác. Thậm chí các dấu hiệu cũng có thể được xem như là vật hoặc hình biểu tượng, làm toát lên các giá trị văn hóa. Nếu trong một trường đại học ưu tiên các phương tiện học tập hàng đầu cho sinh viên, thì sẽ có các dấu hiệu thỉnh thoảng xuất hiện để củng cố thêm cho giá trị này. Dó không phải là một dấu hiệu chỉ đường mà là một dấu hiệu xuất hiện trên màn hình máy vi tính. Khi một máy tính chủ của trường đại học bị sử dụng quá nhiều thì máy tính này được lập trình để xác định người dùng nào không phải là sinh viên, ghi chú lượng quá tải và ban bố lời cảnh cáo ngừng sử dụng đối với người sử dụng không phải là sinh viên. Đây rõ ràng là biểu tượng ưu tiên cơ bản cho sinh viên ở trường đó.

Nghi lễ là những sự kiện hoặc hoạt động phản ánh các khía cạnh quan trọng của nền một văn hóa cơ bản. Một tổ chức có thể tổ chức các buổi gặp mặt cho những người bán hàng xuất sắc và vợ/chồng của họ trong hai năm một lần. Nghi lễ này có thể là một dấu hiệu cho thấy tổ chức này coi trọng doanh số và đáp ứng được chỉ tiêu cao. Một dạng nghi lễ khác là buổi lễ dành cho người nghỉ hưu. Những buổi lễ nghỉ hưu được tổ chức công phu hoặc giản dị là dấu hiệu về tầm quan trọng của cá nhân đó trong tổ chức.  

Ngôn ngữ là ám chỉ đến các biệt ngữ hoặc các thuật ngữ riêng của một tổ chức và có thể được dùng để phục vụ nhiều mục đích khác nhau tương ứng với nền văn hóa trong tổ chức đó. Thứ nhất, trên thực tế chỉ có một số ít người biết đến biệt ngữ và điều này cũng không ngụ ý rằng họ (những người biết đến biệt ngữ) là những người thuộc về nền văn hóa đó còn những người khác thì không. Thứ hai, ngôn ngữ cũng có thể cung cấp thông tin về cách thức một người trong nền văn hóa này có quan điểm về những người khác. Thứ ba, ngôn ngữ cũng có thể được sử dụng để sáng tạo ra văn hóa. Một ví dụ điển hình về sức mạnh của ngôn ngữ trong việc tạo ra văn hóa là trong ngôn từ của các nhân viên tại Disneyland hoặc Walt Disney World sử dụng khi nói về bản thân và những du khách trong công viên. Các nhân viên – tất cả họ, từ các nhân vật cải trang trong Disney đến những người bán bỏng ngô – đều nghĩ rằng chính họ là những thành viên trong đội diễn và không được thoát khỏi vai diễn. Mọi việc diễn ra tại công viên là một phần của “buổi biểu diễn” và những người mua vé để vào công viên không phải chỉ là những khách du lịch mà đó còn là những “khán giả”. Hầu hết những người tham quan công viên Disney đều có ấn tượng bởi hành vi hết sức thân thiện của đội ngũ nhân viên ở đây. Đây là một sự phản ánh về sức mạnh của ngôn từ trong việc tạo ra văn hóa. (Tất nhiên, một chính sách nghiêm ngặt và tuân thủ tuyệt đối về cư xử nhã nhặn đối với các du khách đến công viên cũng rất có ích.)