Sưu tầm
21/02/2012 02:41:13 PM

Đà Nẵng: Cần nhiều những mảng xanh

One_view_of_Bach_Dang_street,_Da_Nang,_Vietnam_-_Indochina_Riverside

Hướng tới một thành phố xanh

Năm 2011, TP Đà Nẵng vinh dự được Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) trao Giải thưởng kèm theo Cúp “Thành phố bền vững về môi trường ASEAN năm 2011″. Giải thưởng này là động lực lớn để đô thị này tiếp tục phấn đấu trở thành “Thành phố môi trường và đáng sống” vào năm 2020.

Là đô thị trung tâm của miền Trung, nhắc đến Đà Nẵng, nhiều người nhớ ngay về ấn tượng của một thành phố đẹp, vừa có biển, vừa có sông, có những cây cầu bắc qua sông Hàn mang nhiều dấn ấn. Nhưng nếu hỏi du khách từng đến Đà Nẵng về những mảng xanh, hay những loài cây xanh được trồng trên đường phố, chưa mấy ai ấn tượng.

Quá trình chỉnh trang đô thị, Đà Nẵng ngày càng càng nóng dần lên với sự xuất hiện dày kín các công trình xây dựng lớn, nhỏ, nhiều khu dân cư mới được quy hoạch, hình thành. Cây xanh có vị trí quan trọng trong đời sống của mỗi người, nhưng cây xanh lại là hạng mục cuối cùng của các công trình xây dựng trên đường phố khi hệ thống điện, mương thoát nước, vỉa hè đã hoàn thiện.

Câu chuyện về cây xanh không chỉ dừng lại ở việc trồng, chăm sóc, mà còn liên quan tới nhiều vấn đề khác, nằm ngoài trách nhiệm của những người làm công tác chăm sóc cây hằng ngày.

Hiện nay trên địa bàn TP Đà Nẵng có gần 60.000 cây xanh bóng mát các loại, trong đó chiếm nhiều nhất vẫn là lim xẹt, sao đen, xà cừ, bàng, muồng tím, sấu; gần 675.500 m2 thảm hoa, thảm cỏ trên 175 đường phố, 48 khu dân cư tập trung, trong các công viên, vườn hoa. Ngoài ra, còn có hơn 32.480 cây xanh các loại và hơn 243.650 m2 thảm cỏ, thảm hoa trong khuôn viên các khu vui chơi công cộng, cơ quan, công sở, trường học, nhà dân. Diện tích cây xanh trên đầu người đạt 1,26m2/người.

Theo Đề án quy hoạch và phát triển cây xanh đường phố TP Đà Nẵng đến năm 2010 và Đề án Phát triển cây xanh đô thị TP Đà Nẵng đến năm 2010, trong năm năm từ 2006 đến 2010, toàn TP đã được trồng mới khoảng 35.441 cây trên các tuyến đường và các khu dân cư mới, chiếm 59% tổng số cây xanh.

Hiện nay Đà Nẵng có 43,9 ha diện tích vườn ươm, trong đó có hai vườn ươm chính là Hòa Ninh, Hòa Thọ và tám vườn ươm tạm. Các vườn ươm này đang ươm gieo hơn 50 nghìn cây xanh các loại, và hơn 20 nghìn đơn vị hoa các loại. Thành phố đã phối hợp với Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường thành phố tổ chức trồng 573 cây xanh các loại tại 6 trường tiểu học và THCS trên địa bàn các quận, huyện và Nhà máy thép Đà Nẵng.

Công ty TNHH Daiwai tài trợ trồng mới 2 ha phi lao phòng hộ ven biển đường Nguyễn Tất Thành và khu vực hồ Bàu Tràm; trồng 853 cây xanh và bàn giao công tác chăm sóc, bảo vệ cây xanh cho 17 trường THPT trên địa bàn thành phố. Ngoài ra, nhằm đa dạng hóa các chủng loại cây xanh, TP Đà Nẵng đã du nhập và trồng thử nghiệm một số chủng loại cây xanh mới có khả năng thích nghi với điều kiện tự nhiên của địa phương, cụ thể là cây bàng biển, sò đo cam, lim xanh.

Theo ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Đà Nẵng, sau ba năm thực hiện đề án “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” TP Đà Nẵng đã tập trung giải quyết ô nhiễm môi trường nước tại các khu dân cư, xử lý nước thải đảm bảo đạt tiêu chuẩn; giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường không khí tại các nhà máy, xí nghiệp, đặc biệt là đối với các nhà máy sắt thép, xi-măng, chế biến thủy sản, đồng thời xử lý thu gom rác thải sinh hoạt và rác thải nguy hại. TP Đà Nẵng đã có 10% diện tích xanh trên tổng diện tích toàn thành phố.” Đây là một trong những nỗ lực lớn của Đà Nẵng trong việc xây dựng thương hiệu Đà Nẵng là thành phố xanh -sạch – đẹp.

Tuy nhiên, Đà Nẵng đang thiếu vắng những con đường xanh, những quy hoạch cây xanh tại các khu dân cư mới, tại các cụm, tuyến dân cư nằm trong quy hoạch các khu chung cư.

Ông Nguyễn Hữu Kim, Phó Giám đốc Công ty Công viên – Cây xanh Đà Nẵng cho biết, hiện nay đã phân loại được những loại cây thích hợp cho từng địa điểm, ở khu vực ven biển thì trồng các loại cây có hệ rễ khỏe, tán thưa, thân hình chắc; ở các khu vực có dân cư tập trung thì chọn loại cây phù hợp với hạ tầng sẵn có và phù hợp với từng khu vực. Nhưng hiện nay, diện tích cây xanh cho bóng mát trong đô thị Đà Nẵng ngày càng bị thu hẹp. Trong khi đó, hệ thống dây điện hiện nay được lắp đặt ít theo quy chuẩn, cây xanh cũng vì an toàn lưới điện mà bị chặt cành, cắt ngọn nên không thể cho bóng mát. Trồng cây cần một thời gian dài, nhưng chặt, hạ, đốn cây xanh do vướng dây điện, hoặc mỹ quan đô thị vẫn diễn ra. Trách nhiệm bị đẩy giữa các cơ quan chức năng liên quan. Cũng theo ông Nguyễn Hữu Kim, hiện tại các vườn ươm chỉ mới đáp ứng được một phần nhỏ trong việc phát triển cây xanh của Đà Nẵng.

Cần cộng đồng vào cuộc

Chọn cây, quy hoạch công viên là ý tưởng được anh Nguyễn Văn Anh, Hội viên Câu lạc bộ Cán bộ trẻ TP Đà Nẵng, người đã có nhiều nghiên cứu về quy hoạch cây xanh và đề xuất nhiều ý tưởng thiết thực về cây xanh cho lãnh đạo TP Đà Nẵng.

Theo anh Anh, việc phân bố đất cây xanh đô thị và phân bố khu chức năng đô thị có mối quan hệ hữu cơ. Trên khu vực dân cư nên có công viên đô thị, vườn hoa khu đô thị, vườn hoa lòng đường và các đường phố có cây bóng râm; chung quanh khu công nghiệp và hai bên tuyến đường giao thông nên có vành đai cây xanh, ở các vùng đất còn bỏ trống của đô thị nên trồng xen kẽ cây xanh, ở bên ngoài ngoại ô cần có rừng phòng hộ và khu vực vui chơi xanh hoá, khu điều dưỡng…Đất trồng cây xanh đô thị cần được phân bố đều liên tục và thống nhất. Đất cây xanh đô thị nên căn cứ vào đặt điểm và nhu cầu các loại cư dân đô thị, sắp xếp hợp lý bán kính khoảng cách giữa vùng đất cây xanh và nhà ở cư dân, diện tích cây xanh và thiết bị tương ứng, làm cho mỗi cư dân đô thị trong phạm vi đi dạo chơi có thể hưởng được lợi ích của xanh hóa.

Ở nội thị Đà Nẵng, hiện nay chỉ còn lại một vài đường phố có nhiều cây xanh có nhiều năm tuổi như đường Lê Lợi, Quang Trung, Nguyễn Chí Thanh, Lý Tự Trọng…Ở những tuyến đường lớn mới mở như đường Nguyễn Hữu Thọ, 30-4, Hoàng Sa, Trường Sa… quy hoạch cây xanh vẫn còn nhiều chuyện đáng bàn, điển hình như trên đường 30-4, đoạn đầu đường phía Tượng đài 2-9 được trồng cây dừa, trong khi đó những đoạn đường còn lại lại trồng một loại cây khác. Hay trên đường Nguyễn Hữu Thọ, hầu như thiếu vắng bóng cây xanh.

Riêng những khu vực mới được chỉnh trang, mở rộng, xây dựng thì cây xanh còn nhiều vấn đề đáng nói. Thí dụ tại các khu chung cư trên địa bàn phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, mặc dù đã được đưa vào sử dụng từ năm 2006 đến nay, nhưng các khu chung cư như A1, A2, A4, A5, A6 (khối chung cư Vũng Thùng), hầu như không có cây xanh. Những loại cây xanh được trồng ở các khu chung cư này chủ yếu do người dân trong các tổ dân phố đóng góp kinh phí rồi mua tự mua cây về trồng, trong đó có nhiều cây ít cho bóng mát như cây sao đen, lim…

Ông Nguyễn Văn Hải, tổ dân phố 41, phường Nại Hiên Đông cho rằng, hiện nay người dân trong tổ dân phố đều muốn trồng cây xanh, một mặt để tạo mỹ quan cho khu phố, mặt khác để tạo bóng mát trong sinh hoạt thường ngày, đặc biệt vào mùa hè. Nhưng trồng cây gì và ai bảo quản cây, đó mới là điều đáng nói. Trong khi đó, ở khu vực này thường có một đàn bò của người dân thả rong, nhiều thanh thiếu niên vẫn hay tụ tập chơi rồi vắt cành, bẻ cây…mà không ai quản lý.

Trong quá trình quy hoạch và phát triển cây xanh, năm 2008, Đà Nẵng đã đưa ra Đề án Xã hội hóa cây xanh. Thế nhưng, vì nhiều lý do mà hiện nay việc thực hiện đề án này còn dang dở.

Bước đầu thực hiện đề án này, Công ty Cây xanh – Công viên đã chỉ ra được nhiều vấn đề phát sinh khó giải quyết. Như việc bàn giao thí điểm cây xanh đường phố cho hộ dân 2 phường Mỹ An (quận Ngũ Hành Sơn) và Hòa Khánh Nam (quận Liên Chiểu), người dân đã đặt ra nhiều câu hỏi như tại sao cây xanh do dân tự trồng lại bàn giao cho dân?

Trên cùng tuyến đường tại sao trồng nhiều loài cây mà không có biện pháp xử lý? Nếu cây xanh bị chặt phá ban đêm thì ai chịu trách nhiệm? Cấp nào quy định người dân phải ký cam kết? Nội dung bản cam kết đã được cấp nào phê duyệt? Người dân tích cực bảo vệ cây xanh nhưng nhân viên điện lực chặt hư tán lá thì ai xử lý?… Chính vì vậy, nhiều hộ dân không mặn mà với cây xanh được bàn giao, có hộ không chịu ký cam kết, gây trở ngại cho việc thực hiện mục tiêu xã hội hoá phát triển cây xanh đường phố theo cách này. Cũng vì thế, thay vì chăm sóc, người dân lại tự ý thay đổi cây trồng, hoặc chặt bỏ không thương tiếc.

Tại Cuộc họp Hội đồng ARCA-SIA 2011 và Diễn đàn lần thứ 16 dành cho các kiến trúc sư Châu Á diễn ra tại TP Đà Nẵng vào tháng 8-2011, nhiều kiến trúc sư nhận định rằng, Đà Nẵng là một thành phố năng động và xinh đẹp, nhưng để hướng tới phát triển thành một thành phố xứng tầm với khu vực, thì Đà Nẵng cần nhiều hơn những không gian xanh để tạo độ hài hòa. Kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa, người nổi tiếng thế giới với Công trình Gió và Nước đã phát biểu rằng Đà Nẵng cần tận dụng hết những khoảng xanh để tạo dựng những không gian xanh cho đô thị mở, năng động, sáng tạo.

Cây xanh quan trọng như hơi thở của mỗi con người. Ý thức của người dân, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền, sự hỗ trợ từ phía doanh nghiệp, đó là những vấn đề cần thiết trong quy hoạch phát triển cây xanh đô thị hiện nay ở Đà Nẵng.

Nguồn: http://kienviet.net/2012/02/17/da-nang-can-nhieu-nhung-mang-xanh/

Sưu tầm: KS. Lê Duy Tuấn_CSU