Sưu tầm
12/11/2014 09:18:03 AM

Áp dụng project-based learning hiệu quả - Những điều nên và không nên

Suzie Boss là một chuyên gia tư vấn về giáo dục, chuyên nghiên cứu về project-based learning và các thay đổi xã hội. Bà là tác giả của cuốn sách Mang sự đổi mới đến với trường học: Trang bị kiến thức và kỹ năng cho sinh viên phát triển trong một thế giới đang thay đổi và đồng tác giả cuốn Tự đổi mới phương pháp Project-Based Leaning: Hướng dẫn thực hiện các dự án thực tế trong thời đại kỹ thuật số. Bà là người có đóng góp tích cực cho các chuyên trang giáo dục như Edutopia và tạp chí Standford về đổi mới xã hội, và là giảng viênViện giáo dục quốc gia Buck.

Trả lời câu hỏi được đặt ra: “Những điều nên làm và không nên làm khi áp dụng phương pháp project-based learning?” bà cho rằng:

Đây là một câu hỏi rất đáng để suy nghĩ, tạo nên làn sóng quan tâm đến Project-based learning (PBL) – phương pháp đang được áp dụng trên khắp nước Mỹ và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Tại Mỹ, nhiều giáo viên và lãnh đạo nhà trường đang có một cái nhìn mới về PBL như một chiến lược giúp sinh viên đáp ứng các tiêu chuẩn quốc gia Common Core State Standards cả về kiến thức và kỹ năng.

Hệ thống tiêu chuẩn mới yêu cầu sinh viên cần có tư duy phê phán, đọc hiểu sâu, áp dụng toán học để phân tích và giải quyết các vấn đề thực tế, đưa ra các lập luận có cơ sở đồng thời sử dụng công nghệ để trao đổi thông tin hiệu quả. Những tiêu chuẩn vừa nêu ra đặt yêu cầu khá cao, nhưng lại là kết quả điển hình của những trải nghiệm qua một dự án được thiết kế tốt. Một dự án tốt không chỉ giúp sinh viên tìm hiểu sâu hơn các kiến thức học thuật mà còn giúp phát triển các kỹ năng mềm cần thiết cho nghề nghiệp tương lai.

Nhưng những lợi ích đó không phải tự nhiên mà có được. Sau đây là 10 lời khuyên đã được các giáo viên thử nghiệm, có thể giúp bạn đi đúng hướng với PBL:

Những điều cần làm để áp dụng phương pháp PBL tốt hơn:

  • Đưa ra các vấn đề thực tế: Các vấn đề thực tế đang diễn ra có nhiều khả năng thu hút được sự quan tâm của sinh viên. Hãy để sinh viên được học thực sự bằng cách khuyến khích sinh viên sử dụng chính các công cụ và kỹ thuật mà các chuyên gia sử dụng để tiến hành điều tra và giải quyết các vấn đề trong thực tế đời sống. Ví dụ như trong một dự án nghiên cứu xã hội, sinh viên có thể ghi lại các cuộc phỏng vấn đã thực hiện; rồi thuyết trình kết quả thực hiện của mình theo phong cách trong một cuộc triển lãm văn hóa xã hội. Sinh viên có thể hoạt động như các nhà khoa học, các kỹ sư kiểm tra chất lượng nước ở một dòng suối tại địa phương hoặc thiết kế các lò năng lượng mặt trời được sử dụng trong tương lai.
  • Tham khảo các ý tưởng tốt: Các giáo viên có thể khai thác các thư viện PBL để tìm ý tưởng cho dự án ở trường mình. Hoặc sử dụng tính năng tìm kiếm dự án trên website của Viện giáo dục Buck. Lắng nghe các ý tưởng dự án mà các giáo viên đang thảo luận trong thế giới blog hoặc trên các kênh mạng xã hội khác. Khi cần thiết có thể điều chỉnh ý tưởng của các dự án để đáp ứng mục tiêu giảng dạy, thích ứng với bối cảnh địa phương và đáp ứng nhu cầu của sinh viên.
  • Trao quyền xây dựng ý tưởng dự án cho sinh viên: PBL hiệu quả nhất khi sinh viên quan tâm đến những gì họ đang học. Sinh viên được quyền phản hồi về ý tưởng dự án mà giảng viên đưa ra (giảng viên sẵn sàng xem xét những góp ý đó). Giảng viên trao quyền cho sinh viên lựa chọn những gì các em muốn thực hiện và chứng minh những kiến thức đã học được. Khi sinh viên đã quen với phương pháp PBL, có thể để sinh viên tự đề xuất ý tưởng dự án của riêng mình.
  • Có thời gian để cải thiện dự án: Mặc dù dự án có thời điểm bắt đầu và kết thúc rõ ràng nhưng cũng có thể có những ngoại lệ. Giảng viên nên giành thời gian cho sinh viên khi mà các em vẫn còn những băn khoăn, xáo trộn về dự án của mình thông qua việc nhận thông tin phản hồi và đồng ý sửa đổi đề tài dự án. Hãy chắc chắn rằng sinh viên biết cách làm thế nào để đưa ra và nhận được phản hồi quan trọng từ giảng viên, khuyến khích sinh viên học hỏi từ những thất bại và quay lại với dự án của mình theo một con đường khác thích hợp hơn.
  • Tập trung vào các nhóm: Việc hợp tác đang ngày càng quan trọng cả ở trong và ngoài lớp học. Chính vì vậy, cần khuyến khích làm việc nhóm thực sự trong quá trình thực hiện dự án. Sinh viên cần hiểu làm việc nhóm có trách nhiệm quan trọng như thế nào và tại sao một nhóm tốt là phải khai thác được tài năng của tất cả các thành viên trong nhóm. Lấy các ví dụ từ thực tế để giúp sinh viên thấy làm việc nhóm hiệu quả sẽ có kết quả cao hơn cá nhân làm việc độc lập.
  • Chia sẻ kết quả: Sinh viên sẽ thấy hào hứng hơn khi các em biết công việc của mình sẽ hướng tới một đối tượng thực tế. Để sinh viên thuyết trình bảo vệ kết quả dự án sẽ giúp phát triển sự tự tin và bản lĩnh của các em. Triển lãm dự án cũng giúp các bậc phụ huynh và các thành viên viên khác trong cộng đồng có cơ hội nhìn nhận những gì mà sinh viên đang thực hiện thông qua PBL.

Những điểm cần tránh trong PBL:

  • Không nên để việc thực hiện dự án sau khi học: Trong PBL chất lượng cao, dự án là trọng tâm của chương trình giảng dạy chứ không chỉ là một hoạt động thú vị sau khi quá trình học kết thúc.
  • Đừng để bị mắc kẹt trong “đáy giếng”: Hãy nhìn ra bên ngoài lớp học và lĩnh vực mà bạn đang dạy để tìm cơ hội liên ngành học thuật. Hãy hỏi để nhận được phản hồi về ý tưởng dự án từ những người đồng nghiệp đang dạy các cấp lớp hoặc các môn khác nhau. Việc hỏi ý kiến các chuyên gia để có được lời khuyên sẽ giúp dự án của bạn mang tính thực tế cao hơn.
  • Đừng bỏ hẳn các hoạt động dạy và học hiệu quả trong phương pháp truyền thống khi chuyển sang PBL: Mặc dù các hoạt động học tập và giảng dạy sẽ thay đổi khi bạn chuyển từ phương pháp truyền thống sang PBL, nhưng bạn không phải bắt đầu lại từ đầu. Hãy kết hợp các bài luyện tập trước đây vào các dự án. Thay vì giảng bài cho cả lớp, bạn có thể giảng những “bài giảng ngắn” qua các câu hỏi với từng nhóm sinh viên. Thay vì lên kế hoạch cho các hoạt động độc lập như các chuyến đi thực tế hay các buổi mời các diễn giả về nói chuyện, bạn có thể kết nối những sự kiện này trong quá trình nghiên cứu dự án. Hãy suy nghĩ về những cách bạn có thể kiểm tra được sự tiến bộ của sinh viên và sử dụng những cách này để đánh giá quá trình thực hiện dự án của sinh viên. Giữ đều đặn thói quen tốt như tổ chức cuộc họp ngắn vào các buổi sáng để xây dựng phong trào học tập tích cực trong sinh viên.
  • Đừng quên tự đánh giá: Tự đánh giá là hoạt động quan trọng với sinh viên cũng như giáo viên trong PBL, nên khuyến khích sự tự đánh giá của sinh viên trong suốt dự án. Hãy thử xen kẽ đánh giá bằng văn bản (trên các blog hoặc các mạng xã hội) với các đoạn hội thoại ngắn mà sinh viên kể về quá trình thực hiện và những thử thách mà các em trải qua. Cuối dự án, hãy dành thời gian phỏng vấn sinh viên sau khi thuyết trình, đưa ra những phản hồi để khuyến khích sinh viên đặt mục tiêu cao cho các dự án tiếp theo. Bản thân giáo viên cũng có lợi khi tự đánh giá về quá trình PBL của mình. Liệt kê những điều bạn đã làm tốt và những khó khăn (với bạn hoặc sinh viên của bạn), và làm thế nào bạn có thể nâng cao chất lượng các dự án tiếp theo. Hơn thế, bạn có thể chia sẻ phần đánh giá này với đồng nghiệp. Điều này sẽ nâng cao hiểu biết của bạn về PBL hơn.

Nguồn: ThắmNT (theo Blogs Eduweek)

Trần Minh Tùng