Giả sử trong một nền kinh tế chỉ có 1 ngân hàng thương mại N duy nhất. Ngân hàng trung ương cấp một khoản ký quỹ mới cho ngân hàng thương mại là 100,000 VND. Mức dự trữ bắt buộc là 10%. Ngân hàng thương mại lúc này cho người A vay 100,000 VND đó. Người A thực hiện mua bán một hàng hóa bất kỳ với người B. Số tiền 100,000 VND này bây giờ thuộc về người B. Người B sử dụng tiền đó ký quỹ vào ngân hàng N. Ngân hàng N lúc này cho một người C vay. Nhưng dự trữ bắt buộc là 10% nên ngân hàng giữ lại 10,000 VND. Người C được vay 90,000 VND. Người C sử dụng số tiền này mua máy móc của người D. Người D ký quỹ vào ngân hàng N 90,000 VND này. Ngân hàng giữ một khoảng dự trữ bắt buộc là 9,000 VND và cho người E 81.000. Quy trình này cứ thế tiếp diễn trên nền kinh tế này với các giả định cho trước. Số tiền cuối cùng lưu thông trong nền kinh tế là bao nhiêu với khoảng dự trữ 100,000 VND ngân hàng trung ương đưa ra ban đầu.

Mô hình này có thể được đơn giản hóa bằng công thức toán học sau:

Gọi

A là số tiền ban đầu ngân hàng có

t là dự trữ bắt buộc

Tổng số tiền tạo ra:

A + A(1-t) + A(1-t)2 + A(1-t)3 +... +A(1-t)n -1

= A x [1 + (1-t) + (1-t)2 + (1-t)3+ (1-t)n-1]

= A x [1 - (1-t)n]/[1 – (1-t)] = A x[1 - (1-t)n]/t

Do 0 < 1-t < 1 => khi n tới vô cực (1-t)n tiến tới 0 => công thưc còn A/t

Vậy trong bài toán này, tổng số tiền lưu thông trên nền kinh tế lúc này là: 100,000/ 0.1 = 1,000,000 (VND)

Từ mô hình này có thể thấy được cách nền kinh tế tạo tiền như thế nào thông qua một mức tiền cơ sở ban đầu. Tuy nhiên, không phải lúc nào nền kinh tế cũng hoạt động như vậy. Việc quyết định nắm sử dụng tiền như thế nào, giữ tiền hoặc ký quỹ vào ngân hàng, của các cá nhân và tập thể trong xã hội ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng tiền lưu thông trên nền kinh tế. Ngân hàng trung ương có thể kiểm soát tiền cơ sở ban đầu và mức ký quỹ bắt buộc. Tuy nhiên, ngân hàng trung ương không thể quyết định đến tổng lượng tiền lưu thông trên nền kinh tế bởi vì nó phụ thuộc vào tỷ lệ C/D (tỷ lệ lượng tiền nắm giữ trong dân chúng và lượng tiền ký quỹ trong ngân hàng). Ngoài ra việc thay đổi cung tiền trong nền kinh tế còn phụ thuộc vào việc thay đổi tỷ lệ R/D (tỷ lệ dự trữ bắt buộc và lượng tiền ký quỹ trong ngân hàng). Tuy nhiên, việc thay đổi dự trữ bắt buộc không hoàn toàn tác động đến tổng cung tiền trên nền kinh tế.

Hồ Uyên Thảo

» Tin mới nhất:

• Private Bank - Ngân hàng cho giới siêu giàu (19/12/2023)
• Vốn là vấn đề sống còn giúp doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh tế mới phát triển (18/12/2023)
• Giới thiệu về nghề Research Analyst (Phân tích Nghiên cứu) (18/09/2023)
• Động lực làm việc và đãi ngộ, khen thưởng - Motivation and reward (14/08/2023)
• NGÀNH KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN LÀ GÌ? (18/07/2023)

» Các tin khác:

• Tại sao kinh tế Việt Nam luôn có những điều nghịch lý ? (21/08/2012)
• Những bài học từ cuộc đời Steve Jobs (21/08/2012)
• Đầu tư cơ sở về CNTT cho các doanh nghiệp (20/08/2012)
• Sinh viên với nghề CIO (20/08/2012)
• Lệnh thị trường và các vấn đề cần nhận dạng (tt) (20/08/2012)
• Lệnh thị trường và các vấn đề cần nhận dạng (20/08/2012)
• Thời đại của robots (10/08/2012)
• Bằng cấp công nghệ trong thị trường việc làm hiện thời (10/08/2012)
• Người quản lí phần mềm có quan trọng không? (10/08/2012)
• Người quản lí dự án trong môi trường Agile (10/08/2012)