Góc học tập
17/03/2014 02:05:45 PM

Bài 1: LÝ THUYẾT TRÒ CHƠI_Chiếm lĩnh thị trường

Bài 1: LÝ THUYẾT TRÒ CHƠI_Chiếm lĩnh thị trường

17.03.2014

 

Lý thuyết trò chơi

Lý thuyết trò chơilà một khái niệm giải đápcủa một trò chơi có từ 2 người chơi trở lên, trong đó mỗi người chơi được giả định rằng đã biết về chiến lược cân bằng của những người chơi khác, và không người chơi nào có thể có lợi thế từ việc đơn phương thay đổi chiến lược của mình. Nếu mỗi người chơi đều có một chiến lược định sẵn, không người chơi nào có lợi từ việc thay đổi chiến lược, trong khi những người chơi khác không thay đổi chiến lược của chính họ, thì một tập hợp các lựa chọn chiến lược và kết quả tương ứng tạo thành một cân bằng Nash.

 

Cân bằng Nash xảy ra khi trò chơi có cân bằng Nash duy nhất và được chơi dưới những điều kiện nhất định, thì chiến lược cân bằng sẽ được thực hiện. Các điều kiện đủ để đảm bảo cân bằng Nash xảy ra là:

 

1.     Mọi người chơi đều mong muốn tối đa hóa kết quả của mình trong trò chơi

2.     Mọi người chơi đều thực hành chiến lược 1 cách hoàn hảo

3.     Mọi người chơi có đủ khả năng để tìm ra giải pháp

4.     Mọi người chơi đều biết chiến lược cân bằng của người chơi khác

5.     Mọi người chơi tin rằng việc thay đổi chiến lược sẽ không làm thay đổi chiến lược của người khác.

6.     Tồn tại một suy nghĩ chung rằng mọi người chơi đều đảm bảo các điều kiện trên, bao gồm cả điều kiện này. Do đó, mỗi người chơi không chỉ biết người chơi khác đủ điều kiện, mà họ còn phải biết mọi người chơi khác đều biết họ đủ điều kiện, và biết rằng mọi người chơi biết được toàn bộ người chơi có đủ điều kiện, cứ như thế.

 

Thôn tính và tranh giành thị phần là một thực tế xẩy ra thường xuyên trên thương trường. Tuy nhiên, những ví dụ trong phần này chỉ phục vụ cho mục đích học tập. Đó không hoàn toàn là ghi chép về điều đã thực sự xẩy ra. 

 

Nokia và Siemens tại thị trường Việt nam.

 

Thị trường mobile-phone ở Việt nam vào cuối những năm 1990 đang còn tương đối nhỏ và chịu sự độc quyền của Siemens. Một vài năm tiếp sau, Nokia quyết định xâm nhập thị trường đầy triển vọng này với hàng chục triệu dân thường xuyên di chuyển trên đường phố với xe máy tốc độ thấp.

 

Siemens có hai sự lựa chọn: hoặc là hợp tác với Nokia, tức là chấp nhận thị phần nhỏ hơn; hoặc là mở một cuộc chiến tranh giá, một mất một còn. Đối với Nokia, tình huống tốt nhất là Simens tìm cách hợp tác, sau khi nó đã vào thị trường Việt nam. Ngược lại, đối với Siemens, đe dọa mở chiến tranh giá cả như một chiến lược răn đe sự xâm nhập của Nokia có thể là tốt hơn. Vấn đề là liệu sự đe doạ như vậy có đáng tin cậy không?

 

Nhìn theo chiều dài lịch sử, ngày hôm nay, khi Nokia đã cùng với Samsung và Motorolla thống trị thị trường mobile phones ở Việt nam, thì câu hỏi như vậy thật là vô nghĩa. Nhưng vào những năm 1990, đấy không phải là câu hỏi chơi, nếu nhìn vào sức mạnh của Siemens trên thị trường sở tại.  

 

Vấn đề là nếu Nokia tin rằng sự đe doạ mở cuộc chiến giá cả của Siemens là có cơ sở, thì việc gia nhập thị trường Việt nam lúc đó có thể là một chiến lược bất lợi. Để cụ thể, chúng ta hãy giả định rằng, lợi nhuận của Nokia sẽ là 2 triệu dollars, nếu Siemens hợp tác. Và con số đó sẽ là – 3 triệu, nếu xẩy ra chiến tranh giá cả khốc liệt, khiến cả hai công ty phải để rớt giá xuống dưới mức, đủ để bù đắp cho phí tổn sản xuất, vận chuyển, và tổ chức mạng lưới phân phối. Sơ đồ tình thế được vạch ra tại Hình 1.

 

Nokia

Hình 1: Sơ đồ mô tả Siemens mở/không mở cuộc chiến giá cả với Nokia

 

Nokia nên làm gì? Giả sử nó chưa có một đánh giá gì về lợi nhuận của Siemens ứng với từng tình huống chiến lược xẩy ra trên thương trường. Khi đó, ban lãnh đạo Nokia Việt nam có thể nghĩ rằng khả năng bị lâm vào cuộc chiến giá cả với Siemens là 50:50. Khi đó, kỳ vọng lợi nhuận có được từ việc xâm nhập vào thị trường Việt nam sẽ là: 0.5*-3 +  0.5*2 = -0.5  triệu dollars. Như vậy, Nokia có lẽ là nên đứng ngoài thị trường Việt nam?

 

                                                                                                                      Đình Uyên