Góc học tập
18/07/2020 11:26:00 PM

Hiểu về độc quyền hoàn toàn

Độc quyền hoàn toàn tồn tại khi một công ty duy nhất là nhà sản xuất duy nhất của một sản phẩm mà không có sản phẩm giống như vậy để thay thế. Dưới đây là đặc điểm chính của độc quyền hoàn toàn:

Một người bán duy nhất: độc quyền hoàn toàn hay tuyệt đối là một ngành sản xuất mà chỉ có một công ty duy nhất sản xuất ra một cụ thể hoặc nhà cung cấp duy nhất một dịch vụ, công ty và ngành là một.

Không có sản phẩm thay thế giống như nó: sản phẩm độc quyền hoàn toàn là duy nhất, không có sản phẩm thay thế giống như nó. Người tiêu dùng phải mua sản phẩm độc quyền mà không có lựa chọn nào khác.

Người làm giá nhà sản xuất độc quyền hoàn toàn kiểm soát tổng lượng cung và do đó họ có quyền kiểm soát đáng kể thông qua giá; nó là một người làm giá (không giống như một nhà cạnh tranh hoàn hảo, không kiểm soát giá và do đó là một người nhận giá). Độc quyền hoàn toàn phải đối mặt với đường cầu sản phẩm thông thường xuống dốc. Doanh nghiệp độc quyền có thể thay đổi giá sản phẩm của mình bằng cách thay đổi số lượng của sản phẩm tạo ra. Nhà độc quyền sẽ sử dụng quyền lực này bất cứ khi nào có thuận lợi.

Không thể gia nhập ngành độc quyền hoàn toàn không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp bởi vì những rào cản nhất định giữ các đối thủ cạnh tranh tiềm năng xâm nhập vào ngành. Những rào cản này có thể là những rào cản về kinh tế, công nghệ, pháp lý, hoặc một số loại rào cản khác. Tuy nhiên, việc gia nhập hoàn toàn bị ngăn chặn trong độc quyền thuần túy.

Cạnh tranh phi giá: sản phẩm được sản xuất bởi một nhà độc quyền hoàn toàn có thể được tiêu chuẩn hóa (như khí thiên nhiên và điện) hoặc phân biệt (như Windows hoặc Frisbees). Các nhà độc quyền có sản phẩm được tiêu chuẩn hóa tham gia chủ yếu trong quảng cáo các mối quan hệ công chúng, trong khi những người có sản phẩm khác biệt đôi khi quảng cáo thuộc tính sản phẩm của họ.

Ví dụ về độc quyền

Ví dụ về độc quyền hoàn toàn là tương đối hiếm, nhưng có rất nhiều ví dụ dưới hình thức gần như hoàn toàn. Trong hầu hết các công trình tiện ích công cộng ở các thành phố,  thuộc sơ hữu của Chính phủ hoặc theo quy định của Chính phủ - công ty khí đốt tự nhiên và điện, công ty nước, công ty truyền hình cáp và công ty điện thoại địa phương - tất cả đều là độc quyền hoặc gần như độc quyền.

Ngoài ra còn có nhiều thị trường "gần như độc quyền" mà một công ty duy nhất bán một lượng lớn hàng hóa trong một thị trường cụ thể. Ví dụ, Intel cung cấp 80% của bộ vi xử lý trung tâm được sử dụng trong các máy tính cá nhân. Tổng công ty First Data, thông qua chi nhánh Western Union của nó, chiếm 80% của thị trường về chuyển tiền theo lệnh. Công ty Brannock Device có 80% thị phần của các dụng cụ trưng bày giày được tìm thấy trong các cửa hàng giày. Wham-O, thông qua thương hiệu Frisbee, bán 90% thị trường đĩa ném bằng nhựa. Tổ chức kim cương De Beers kiểm soát một cách hiệu quả 55% nguồn cung các viên kim cương đã được gọt dũa của thế giới.

Các đội thể thao chuyên nghiệp là những nhà độc quyền bởi vì họ là những nhà cung cấp duy nhất các dịch vụ riêng biệt trong một phạm vi địa lý lớn. Với một vài ngoại lệ, một đội thể thao chuyên nghiệp duy nhất trong từng môn thể thao phục vụ mỗi thành phố lớn của Mỹ. Nếu bạn muốn xem trực tiếp trận đấu bóng chày chuyên nghiệp ở St Louis hoặc Seattle, bạn phải bảo trợ các đội Cardinal và Mariners. Cũng có các ngành độc quyền theo địa lý. Ví dụ, một thị trấn nhỏ có thể được phục vụ bởi một hãng hàng không hoặc đường sắt duy nhất. Trong một cộng đồng nhỏ, bị cô lập, các cửa hàng cắt tóc địa phương, tiệm giặt quần áo, hoặc cửa hàng tạp hóa gần như độc quyền.

Tất nhiên, gần như luôn có một vài sản phẩm cạnh tranh. Truyền hình vệ tinh là một thay thế cho cáp và Softball nghiệp dư là một thay thế cho bóng chày chuyên nghiệp. Hệ điều hành Linux có thể thay thế cho Windows…vv. Tuy nhiên, sản phẩm thay thế như vậy thường tốn kém hơn hoặc vì một lý do nào đó nó ít hấp dẫn.

Nguyễn Lê Giang Thiên, dịch từ sách của McConnell, C. R., Brue, S. L., & Flynn, S. M. (2017). Economics, 21th Edition. Boston, US: McGraw-Hill/Irwin