Góc học tập
18/11/2022 03:56:22 PM

Tổ chức lao động kế toán tại các Doanh nghiệp

TỔ CHỨC LAO ĐỘNG KẾ TOÁN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP

Nguyễn Thị Kim Hương

1. Sự cần thiết phải tổ chức động kế toán

Tổ chức lao động kế toán, theo nghĩa chung nhất là tổ chức quá trình lao động của những người lao động trong bộ phận kế toán nhằm thực hiện khối lượng công tác kế toán đã xác định ở các phần hành trong từng giai đoạn của công tác kế toán.

Lao động kế toán có những đặc điểm cơ bản sau đây:

- Lao động kế toán có liên quan chặt chẽ với lao động của các bộ phận khác.

- Các thông tin ban đầu từ chứng từ gốc được coi là đói tượng của lao động kế toán.

- Lao động kế toán có tính thích ứng cao, phải tuân theo những quy định của chế độ kế toán.

- Xử lý công việc hằng ngày.

- Có trình độ chuyên môn về nghiệp vụ kế toán.

- Có trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật như : máy vi tính....

- Lao động kế toán phải thực hiện 3 giai đoạn:

+ Giai đoạn ban đầu: quan sát, đo lường, ghi chép.

+ Giai đoạn 2: Hệ thống hoá và phan loại nghiệp vụ kinh tế, chỉ tiêu.

+ Giai đoạn 3: Sử dụng và phân tích thông tin. Là giai đoạn kết thức của quá trình hạch toán.

Vì vậy, tổ chức tốt lao động kế toán sẽ làm giảm chi phí của đơn vị và sử dụng hiệu quả năng suất lao động kế toán.

2. Nội dung tổ chức lao động kế toán

Các chức danh lao động kế toán

* Kế toán trưởng

 Kế toán trưởng có vai trò, chức trách, nhiệm vụ như sau:

Kế toán trưởng là chức danh được đặt cho người đứng đầu bộ máy kế toán ở doanh nghiệp và ở những tổ chức khác hay nói cách khác là người đứng đầu đơn vị kế toán cơ sở. Còn người đứng đầu (phụ trách) đơn vị kế toán phụ thuộc không được gọi là kế toán trưởng mà là trưởng phòng kế toán hoặc phụ trách kế toán.

- Vai trò: là người giúp giám đốc doanh nghiệp hoặc các đơn vị khác trong doanh nghiệp tổ chức thực hiện toàn bộ công tác kế toán, tài chính, thống kê ở doanh nghiệp đồng thời thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát toạn bộ hoạt đọng kinh tế, tài chính ở doanh nghiệp. Kế toán trưởng chịu sự chỉ đạo trực tiếp của giám đốc và sự chỉ đạo, kiểm tra của kế toán trưởng cấp trên và cơ quan cung cấp tài chính.

- Chức năng, nhiệm vụ của kế toán trưởng:

+ Tổ chức công tác kế toán và bộ máy kế toán ở doanh nghiệp.

+ Tổ chức hướng dẫn thực hiện và kiểm tra thực hiện ghi chép, tính toán, phản ánh chính xác, trung thực, kịp thời, đầy đủ toàn bộ tài sản và các hoạt động kinh tế, tài chính của doanh nghiệp; tính toán đầy đủ, kịp thời đúng chính sách, chế độ các khoản thuế phải nộp, các khoản quỹ được trích từ lợi nhuận, các khoản dự phòng.... lập và gửi đầy đủ, kịp thời các báo cáo kế toán theo chế độ báo cáo kế toán quy định; kiểm tra việc bảo vệ tài sản và các hoạt động kinh tế, tài chính của doanh nghiệp; ký các sổ kế toán, các báo cáo kế toán và chịu trách nhiệm về tính chính xác trung thực, kịp thời đầy đủ của số liệu kế toán trong các sổ kế toán và báo cáo kế toán.

Tổ chức thực hiện và kiểm tra thực hiện các chế độ, thể lệ kế toán; các chính sách, chế độ kinh tế, tài chính trong toàn doanh nghiệp như : chế độ chứng từ kế toán, hệ thống tài khoản kế toán, chế độ sổ kế toán.......

Tổ chức hướng dẫn các nhân viên kế toán và các nhân viên khác thựuc hienẹ các chế độ trên.

+ Tổ chức chấp hành nghiêm chỉnh lệnh kiểm tra kế toán, của các cơ quan có thẩm quyền, cung cấp các tài liệu cần thiết, giải thích và trả lời các câu hỏi phục vụ công tác kiểm tra kế toán, ký vào biên bản kiểm tra...

+ Tổ chức và chứng kiến việc bán giao công việc của cán bộ, nhân viên kế toán, thủ kho, thủ quỹ mỗi khi có sự thuyên chuyển, thay đổi. Khi tuyển dụng, thuyên chuyển, thay dổi, nâng bậc, nâng lương... đều phải có ý kiến thoả thuận hay đề nghị của kế toán trưởng.

+ Tổ chức kiểm kê tài sản, chuẩn bị đầy đủ, kịp thời các thủ tục và tài liệu cần thiết cho việc xử lý kết quả kiểm kê, kiểm tra việc giải quyết và xử lý kết quả kiểm kê.

+ Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ, nhân viên kế toán, đảm bảo thực hiện tốt công tác kế toán của doanh nghiệp.

+ Tổ chức phân tích hoạt động kinh tế, tài chính trong toàn doanh nghiệp nhằm đánh giá đúng tình hình và kết quả hoạt động của doanh nghiệp để từ đó có những kiến nghị để thúc đẩy doanh nghiệp phát triển.

+Tham gia nghiên cứu cải tiến tổ chức sản xuất, kinh doanh xây dựng chiến lược sản phẩm, chiến lược kinh doanh.

+ Tổ chức kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện kế hoạch sản xuất, tài chính của doanh nghiệp.

+ Báo cáo một cách kịp thời và đúng đắn với giám đốc doanh nghiệp với cơ quan quản lý cấp trên, cơ quan cung cấp tài chính...

- Kế toán tổng hợp 

 Thực hiện các chức năng và nhiệm vụ sau:

+ Thực hiện các phần hành kế toán còn lại mà chưa phân công, phân nhiệm cho các bộ phận trên như: hoạt động tài chính, hoạt động bất thường.

+ Thực hiện các nghiệp vụ nội sinh, lập các bút toán khoá sổ kế toán cuối kỳ.

+ Kiểm tra số liệu kế toán của các bộ phận kế toán khác chuyển sang để phục vụ cho việc khoá sổ kế toán, lập báo cáo kế toán.

+ Lập Bảng cân đối tài khoản (nếu có), bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh

+ Lập các báo cáo kế toán nội bộ khác ngoài những mà các bộ phận khác chưa lập.

Kế toán tổng hợp tham mưu cho kế toán trưởng của doanh nghiệp.

- Kế toán các phần hành:

+ Bộ phận kế toán vốn bằng tiền, vay và thanh toán

Phần hành này thực hiện các chức năng, nhiệm vụ sau:

©Giúp kế toán trưởng xây dựng và quản lý kế hoạch tài chính của doanh nghiệp.

©Ghi chép, phản ánh số hiện có và rình hình biến động các khoản vốn bằng tiền (tiền mặt tại quỹ, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển)

©Ghi chép kế toán tổng hợp và chi tiết các khoản tiền vay, các khoản công nợ (các khoản nợ phải thu và phải trả) và nguồn vốn chủ sở hữu

©Lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ và các báo cáo nội bộ khác về các khoản công nợ và các khoản vốn.

+ Bộ phận kế toán TSCĐ, công cụ dụng cụ, vật liệu. 

Phần hành này thực hiện các chức năng, nhiệm vụ sau:

©  Ghi chép kế toán tổng hợp và chi tiết về tài sản cố định, công cụ dụng và nguyên vật liệu tồn kho.

©Tính khấu hao TSCĐ, phân bổ công cụ dụng cụ, tính trị giá vốn vât liệu xuất kho...

©Theo dõi TSCĐ và công cụ dụng đang sử dụng ở các bộ phận trong doanh nghiệp.

©Lập các báo cáo kế toán nội bộ về tăng, giảm TSCĐ, báo cáo nguyên vật liệu tồn kho.

+ Bộ phận kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương:

Thực hiện các chức năng nhiệm vụ:

©  Tính toán tiền lương và các khoản khác phải thanh toán cho người lao động như: tiền thưởng, phụ cấp... Bảo hiểm xã hội phải trả cho người lao động.

©Ghi chép kế toán tổng hợp tiền lương, quỹ BHXH, BHYT và kinh phí công đoàn.

+ Bộ phận kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.

©Ghi chép kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ tính giá thành, đánh giá sản phẩm dở danh và tính giá thành sản phẩm.

©Ghi chép kế toán quản trị kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản xuất và giá thành đơn vị của từng loại sản phẩm

©Lập các báo cáo kế toán nội bộ phục vụ yêu cầu quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản xuất sản phẩm.

+ Bô phận kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm, xác định kết quả.

Thực hiện các chức năng, nhiệm vụ:

©Ghi chép kế toán tổng hợp và chi tiết thành phẩm tồn kho

©Ghi chép và phản ánh doanh thu bán hàng, giá vốn hàng bán và các khoản giảm trừ doanh thu.

©Ghi chép và phản ánh các khoản thuế ở các khâu tiêu thụ : thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất, nhập khẩu, thuế GTGT.

©Ghi chép kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết chi phí bán hàng và chi phí quan rlý doanh nghiệp.

©Lập các báo cáo kế toán nội bộ về tình hình thực hiện kế hoạch chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp, kết quả kinh doanh của từng nhóm hàng, mặt hàng tiêu thụ chủ yếu, báo cáo về thành phẩm nhập kho.

Tóm lại không có một cơ cấu bộ phận nhóm kế toán nhất định cho một bộ máy kế toán mà tuỳ thuộc vào đặc điểm và yêu cầu về thông tin của đơn vị mà có thể phân chia bộ máy kế toán của mình thành các bộ phận khác nhau để thựuc hiện các công đoạn của kế toán.

* Nhiệm vụ lao động kế toán

- Làm công việc kế toán, từ lập chứng từ đến ghi sổ và lập báo cáo kế toán.

- Cùng với các bộ phận chức năng khác soạn thảo kế hoạch sản xuất, kỹ thuật, tài chính của doanh nghiệp.

- Thông qua tài liệu ghi chép, phân tích và kiểm tra tình  hình thực hiện kế hoạch , giám đốc tình hình sử dụng vốn nhằm sử dụng vốn có hiệu quả cao và thực hiện bảo toàn vốn.

* Tổ chức phân công lao động kế toán

Phân công lao động kế toán là việc sắp xếp các cá nhân vào các vị trí công việc với chức năng, nhiệm vụ nhất định phù hợp với trình độ của mỗi nhân viên kế toán.

Trong tổ chức khoa học lao động kế toán, ngoài các vấn đề về cách thức tổ chức và kết cấu bộ máy kế toán cũng như kế hoạch hoá công tác kế toán, còn phải quy định rõ chức năng, nhiệm vụ cho từng nhân viên kế toán cúng như chức danh lãnh đạo của từng bộ phận. Cũng như Khổng Tử đã nói “Danh chính ngôn thuận”.