Sau khi bạn xin việc với công ti toàn cầu, bạn có thể có cơ hội có được cuộc phỏng vấn với họ. Có phỏng vấn nghĩa là bạn có 50% cơ hội được thuê việc bởi vì họ đã lựa bạn từ hàng nghìn đơn xin việc cho nên bạn phải được chuẩn bị. Để làm tốt ở buổi phỏng vấn xin việc, bạn phải biết đôi điều về công ti mà bạn có thể làm việc cho và kĩ năng cần thiết để thực hiện việc đó. Nhiều sinh viên phạm sai lầm tập trung vào điều "họ nghĩ" là quan trọng thay vì tìm ra xem công ti thực sự đang "tìm kiếm" cái gì. Nếu bạn biết tiêu chí nào công ti dùng để đánh giá ứng cử viên, bạn sẽ có cơ hội tốt hơn để kiếm việc bằng việc nhấn mạnh vào tiêu chí đó. Tất nhiên, tiêu chí riêng thay đổi từ công ti nọ sang công ti kia vì nó phụ thuộc vào nhu cầu của công ti cũng như vào người làm phỏng vấn. Nhưng có những điểm chung mà phần lớn các công ti toàn cầu đều tìm kiếm cho nên biết những điều này có thể có ích cho bạn.

 

Điều thứ nhất họ bao giờ cũng muốn biết là “Bạn có thể làm được việc này không?” Câu hỏi này là hiển nhiên bởi vì công ti toàn cầu muốn biết liệu bạn có tri thức và kĩ năng để làm việc đó không. Người phỏng vấn sẽ cố gắng hình dung ra liệu bạn có kĩ năng cần thiết cho việc đó không. Họ cũng muốn biết liệu bạn có kinh nghiệm hay thái độ mà sẽ cho phép bạn hoạt động có hiệu quả ở vị trí đó không. Tất nhiên, bạn cần thuyết phục họ, dùng các ví dụ riêng từ kinh nghiệm giáo dục của bạn như số các lớp kĩ thuật bạn đã học và đảm bảo với họ rằng bạn có thể làm được việc đó tốt.

 

Điều thứ hai họ muốn biết là “Bạn có khớp với công ti của họ không” hay “Bạn có khả năng khớp với vị trí họ dành cho bạn không?” Như bạn có lẽ biết rằng có kĩ năng là không đủ mà bạn phải làm kĩ năng đó trong cấu trúc công ti. Vì từng công ti có cách làm mọi việc riêng của nó và các cách tương tác nào đó giữa các thành viên tổ, người phỏng vấn muốn biết liệu bạn có khớp được với họ không. Bạn có khả năng hài hoà với các thành viên tổ của bạn không và có làm việc tốt trong môi trường làm việc tổ không? Nếu bạn có thể giải thích cho họ về kinh nghiệm của mình làm việc trong tổ hay bạn quen thuộc với các nguyên tắc của làm việc theo tổ thì bạn có thể đã làm tốt rồi. Họ cũng muốn biết về kĩ năng trao đổi của bạn cũng như việc làm chủ ngoại ngữ của bạn. Đây là chỗ bạn giải thích được về các lớp ngoại ngữ mà bạn đã học và các sách ngoại ngữ mà bạn đã đọc. Bạn có thể không nói ngoại ngữ giỏi trong cuộc phỏng vấn nhưng hầu hết những người phỏng vấn hiểu vấn đề này. Nhiều sinh viên thấy không thoải mái về khả năng nói giới hạn của họ nhưng bạn phải chân thành và giải thích cho họ rằng bạn không có nhiều cơ hội dùng ngôn ngữ thứ hai nhưng bạn là người học nhanh. 

 

Điều thứ ba họ muốn biết là “Bạn có thực sự muốn làm việc cho họ không? Nói cách khác, bạn có hiểu công ti của họ không? Bạn có biết điều gì đó về họ không? Bạn có thực sự muốn làm việc cho họ không? Đây là cơ hội mà bạn có thể chứng tỏ cho họ rằng bạn biết cái gì đó về công ti của họ. Nhiều sinh viên không trả lời được câu hỏi này bởi vì họ không để thời gian tìm hiểu về công ti mà họ hi vọng làm việc cho. Điều bản chất là bạn làm nghiên cứu nào đó về công ti này mà bạn viết đơn xin làm và ít nhất thì cũng biết cái gì đó về họ bởi vì điều đó có nghĩa là bạn quan tâm tới họ. Câu trả lời mơ hồ nghĩa là bạn không quan tâm tới họ và điều đó nghĩa là bạn không quan tâm tới việc này. Tất nhiên công ti muốn biết liệu bạn có thể làm việc với họ một thời gian dài hay không hay liệu bạn sẽ làm việc vài năm với họ rồi đổi việc.

 

Bất kể kiểu công ti bạn nộp đơn xin việc, bạn có thể chắc họ muốn biết về các nhược điểm của bạn, tại sao bạn muốn làm việc cho công ti họ, loại kĩ năng nào bạn có thể đóng góp cho họ mà những đương đơn khác không thể có, và loại mục đích nào bạn đã đặt ra cho bản thân mình. Những điều này sẽ cho họ thông tin về bạn mà họ có thể ra quyết định liệu họ muốn thuê bạn hay không.

 

Sau khi bạn trả lời lễ phép các câu hỏi mà họ muốn bạn nói cho họ thì thông thường câu hỏi cuối cùng sẽ là “Tại sao họ nên thuê bạn?” Đây là chỗ nhiều sinh viên cảm thấy thất vọng bởi vì bạn đã giải thích về lớp của bạn, trường của bạn, bằng cấp của bạn, kĩ năng của bạn, điểm mạnh của bạn, điều bạn biết về công ti của họ thế rồi còn cái gì nữa bạn có thể nói cho họ được? ĐỪNG rơi vào bẫy, đây là câu hỏi điển hình để thử phản ứng của bạn. Nước bài của câu hỏi này là mọi người được phỏng vấn cho việc này đều đã trả lời cho cùng những câu hỏi đó và có lẽ đã trả lời tốt cho nên câu hỏi này thực sự là về cách tách biệt bạn với người khác. Câu hỏi cuối cùng này là nhiều điều hơn là một câu hỏi đơn giản. Nó là cơ hội để bạn phân biệt bản thân mình với các ứng cử viên khác.

 

Về căn bản, người phỏng vấn cho bạn cơ hội khác để giải thích bạn có thể đem cái gì tới cho công ti, và làm sao bạn sẽ là nhân viên có giá trị, có năng suất và đó là điều họ muốn bạn nói cho họ. Điều quan trọng nhất là câu trả lời không phải là về bạn (Họ đã biết rồi) mà về cách bạn có thể giúp họ. Nếu họ thuê bạn, cho bạn lương tốt, phúc lợi, đào tạo nhưng bạn cung cấp cho họ cái gì. Đây là chỗ nhiều sinh viên thất bại bởi vì họ không chuẩn bị để giải quyết với "câu hỏi để mở”. Nếu bạn nói quá nhiều về mình thì bạn có thể không qua được phép thử này và nếu bạn lẫn lộn và nói huyên thuyên không mạch lạc về tiềm năng thì bạn có thể không kiếm được việc đâu. Cách tốt nhất để làm là thực hành và được chuẩn bị. Bạn phải duy trì hội tụ vào những điểm mạnh của mình và đưa ra câu trả lời đối thoại bằng việc cho các ví dụ. Chẳng hạn: “Tôi bao giờ cũng sẵn lòng làm nhiều hơn công việc yêu cầu, trong dự án capstone ở trường, tôi làm thêm những điều này …. (cho ví dụ)” hay “Thầy tôi bảo tôi rằng khả năng lãnh đạo của tôi đưa tôi lên cao hơn người khác, là người lãnh đạo của lớp, tôi đã lãnh đạo những hoạt động như thế này (cho ví dụ)”. Bạn phải chuẩn bị câu trả lời của mình bằng việc đưa ra các ví dụ về điều bạn đã làm trong và ngoài lớp và mô tả cách chúng làm cho bạn thành thành viên có giá trị của tổ. Có nhiều câu trả lời cho câu hỏi này cho nên câu trả lời của bạn phải duy nhất, chân thành phản ánh cá tính của bạn, kĩ năng của bạn và phong cách của bạn. Bạn cần chuẩn bị cho loại câu trả lời này bằng việc thực hành chúng với bạn bè mình, các nhà tư vấn trường học để cho bạn có thể đi tới câu trả lời rõ ràng, chính xác. Bằng thực hành, bạn sẽ tiến trước các ứng cử viên khác.

 

Giáo sư John Vũ

Đại học Carnegie Mellon

Nguồn: http://www.segvn.org/forum/mvnforum/viewthread_thread,566#1080