Góc học tập
18/06/2020 11:22:11 PM

Hiểu về tỷ lệ dự trữ bắt buộc

Fed cũng có thể kiểm soát tỷ lệ dự trữ bắt buộc để làm ảnh hưởng đến khả năng cho vay của các ngân hàng thương mại. Giả sử rằng bản cân đối của một ngân hàng cho thấy mức dự trữ  là $5.000 và các khoản kí gửi là $20.000. Nếu tỷ lệ dự trữ bắt buộc là 20% mức dự trữ bắt buộc của ngân hàng là $4.000. Vì tỷ lệ dự trữ thực tế là $5.000, khoản dư trong mức dự trữ là $1.000. Trên cơ sở số dư mức dự trữ là $1.000, ngân hàng này có thể cho vay ra ngoài $1.000; tuy nhiên, hệ thống ngân hàng như một tổng thể có thể tạo ra mức kí gửi lên đến $5.000 bằng cách cho vay.

Làm tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc

Bây giờ, điều gì sẽ xảy ra nếu Fed tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc từ 20% lên 25%? Mức dự trữ bắt buộc sẽ tăng từ $4.000 lên $5.000, làm giảm mức dự trữ dư thừa xuống 0. Tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc làm tăng mức dự trữ mà ngân hàng cần phải nắm giữ. Kết quả là, hoặc ngân hàng sẽ mất mức dự trữ thừa, làm giảm khả năng tạo thêm tiền bằng cách cho vay, hoặc họ sẽ thấy rằng mức dự trữ của họ không đủ, và ngân hàng cố làm giảm các khoản kí gửi và từ đó làm giảm cung tiền. Dự trữ dư thừa được chuyển sang dự trữ bắt buộc, và tiềm năng tạo thêm tiền của một ngân hàng bị giảm từ $1.000 xuống 0. Thêm vào đó, khả năng tạo thêm tiền của hệ thống ngân hàng giảm từ $5.000 xuống 0.

Điều gì sẽ xảy ra nếu tỷ lệ dự trữ bắt buộc tăng lên 30%? Ngân hàng thương mại, để bảo vệ chính ngân hàng trong việc không đáp ứng được yêu cầu về tỷ lệ dự trữ bắt buộc này, bắt buộc phải giảm các khoản kí gửi và đồng thời tăng mức dự trữ bắt buộc. Để giảm các khoản kí gửi, ngân hàng có thể để các khoản vay đáo hạn và thanh toán mà không cần phải gia hạn thêm. Để làm tăng tỷ lệ dự trữ, ngân hàng có thể bán trái phiếu, thêm khoản thu đó vào mức dự trữ. Cả hai hành động này đều làm giảm cung tiền.

Làm giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc

Điều gì sẽ xảy ra nếu Fed giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc từ 20% xuống 10%? Trong trường hợp này, tỷ lệ dự trữ bắt buộc từ $4000 xuống $2000, và khoản dự trữ dư tăng từ $1000 lên $3000. Khả năng cho vay của một ngân hàng riêng lẻ sẽ tăng từ $1000 đến $3000, và khả năng tạo tiền tiềm năng của cả hệ thống ngân hàng sẽ tẳng từ $5000 đến $30000. Làm giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc chuyển mức dự trữ bắt buộc sang dự trữ dư thừa và làm mạnh khả năng tạo thêm tiền của các ngân hàng bằng cách cho vay.

Sự thay đổi trong tỷ lệ dự trữ bắt buộc ảnh hưởng đến khả năng tạo thêm tiền của hệ thống ngân hàng bằng hai cách:

  • Làm thay đổi mức dự trữ dư thừa
  • Thay đổi kích cở của hệ số nhân tiền tệ

Ví dụ, khi tỷ lệ dự trữ bắt buộc tăng từ 10% lên 20%, khoản dự trữ dư thừa giảm từ $3000 xuống $1000, và số nhân tiền tệ giảm từ 10 xuống 5. Khả năng tạo thêm tiền của hệ thống ngân hàng giảm từ $30,000 (=$3000 x 10) to $5000 (=$1000 x 5). Làm tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc làm các ngân hàng phải giảm số lượng kí gửi họ có thể tạo ra thông qua việc cho vay.

Nguyễn Lê Giang Thiên, dịch từ  McConnell, C. R., Brue, S. L., & Flynn, S. M. (2017). Macroeconomics, 21th Edition. Boston, US: McGraw-Hill/Irwin

» Các tin khác: