Góc học tập
18/10/2016 05:27:39 PM

Kinh tế học và câu chuyện ngụ ngôn của bầy ong - phần 2

Câu hỏi mà Adam Smith đặt ra là:

·         Một người giàu tiết kiệm hạn chế chi tiêu và một người giàu xa hoa lãng phí. Người giàu nào mang lại lợi ích cho xã hội nhiều hơn?

·         Một người ích kỷ cá nhân tham lam muốn kiếm thật nhiều tiền và Một người hiểu rõ vô thường, coi kiếm tiền là việc thấp hèn. Người nào mang lại lợi ích cho xã hội nhiều hơn?

·         Một người cung cấp vật chất cho người nghèo và một người suốt ngày chỉ thể hiện tình yêu thương. Người nào mang lại lợi ích cho người nghèo hơn?

Quan điểm ” Khi mỗi người cố gắng tư lợi cho bản thân, họ đã mang lại lợi ích cho xã hội mặc dù có thể không ý thức được” là quan điểm của bàn tay vô hình của Adam Smith. “Truyện ngụ ngôn của bầy ong” dường như cũng nhằm tới quan điểm này. Nó ngược lại với quan điểm của đa số mọi người coi sự tham lam, ích kỷ là xấu xa.

Nhờ lòng tham, mỗi người đều muốn vơ vét càng nhiều tiền càng tốt. Người bán hàng vì muốn bán được hàng (để thu được tiền) phải tìm hiểu nhu cầu của khách hàng và cố gắng thỏa mãn nhu cầu đó. Nếu như anh ta không muốn kiếm tiền thì anh ta cũng không muốn bán hàng và từ đó cũng không cần tìm hiểu nhu cầu của khách hàng.

Nếu một người bán hàng gian lận để kiếm thêm tiền chẳng qua là do trình độ nhận thức của họ quá kém. Họ không hướng tới việc thu lợi lâu dài mà chỉ cố gắng kiếm nhiều nhất có thể trước mắt. Chính phủ sẽ phải cố gắng điều chỉnh hành vi của cá nhân theo hướng tốt thay vì theo hướng xấu bằng cách ban hành các đạo luật. Nó khiến cho người bán thịt bẩn không dám bán vì khoản chênh lệch thêm không bõ khoản phạt nếu bị phát hiện.

Trong một công ty, nếu như mỗi cá nhân cố gắng kiếm nhiều tiền thông qua việc làm việc mang lại giá trị càng nhiều càng tốt thì tự công ty sẽ lớn mạnh. Nhiệm vụ của lãnh đạo là ban hành các quy định, kiểm soát tiến trình và kết quả để dẫn dắt sự tham lam đó đi đúng hướng tốt. Nếu như lãnh đạo coi sự tư lợi bản thân là xấu xa thì cũng giống như tổ ong kia, khi mỗi cá nhân không còn động lực từ sự tư lợi thì mọi thứ chỉ tốt đẹp ở bề ngoài.

Th.S. Nguyễn Thị My My