Góc học tập
15/11/2016 09:49:36 AM

TÌM HIỂU VỀ HIỆU ỨNG HIỆU ỨNG DIDEROT - Chúng ta luôn mua những thứ không thực sự cần (P1)

Nguồn gốc Hiệu ứng Diderot

Thuật ngữ hiệu ứng Diderot được đặt tên theo nhà triết học người Pháp Denis Diderot (1713-1784). Cả cuộc đời Diderot sống trong nghèo khó nhưng mọi thứ thay đổi vào năm 1765. Khi đó, con gái ông chuẩn bị kết hôn mà ông không có tiền cho con làm hồi môn. Nữ hoàng Nga nghe nói về khó khăn tài chính của Diderot đã mua lại thư viện của ông với giá 1.000 bảng Anh (khoảng 50.000 USD theo giá trị hiện nay).

Không lâu sau thương vụ may mắn này, Diderot đã mua một chiếc áo choàng mới màu đỏ tươi. Đó là lúc mọi chuyện trở nên không ổn.

Chiếc áo choàng đỏ của Diderot rất đẹp. Thực ra, nó đẹp đến mức ông lập tức nhận ra rằng nó trông thật lạc lõng giữa những vật dụng bình thường trong nhà. Theo lời ông, chiếc áo choàng và các đồ vật còn lại của ông “không hài hòa và tương xứng với nhau”. Vị triết gia sớm cảm thấy muốn mua thêm vài món đồ mới cho xứng với vẻ đẹp của chiếc áo choàng.

Ông thay thảm cũ bằng một chiếc thảm mới xuất xứ từ Damascus. Ông trang trí nhà cửa bằng những bức tượng xinh đẹp và một cái bàn ăn tốt hơn. Ông mua một cái gương mới đặt bên trên chiếc áo choàng, và “ông bỏ cái ghế rơm ra tiền sảnh và thay thế nó bằng một cái ghế da.”

Hành vi mua sắm theo hứng này được biết đến với tên gọi “Hiệu ứng Diderot”.

Câu chuyện của Diderot đã trở thành bài học lớn cho cả người tiếp thị và người tiêu dùng hiện nay. Nếu người tiếp thị có thể đi đến "tận cùng sự thay đổi" thì người tiêu dùng cần phải tỉnh táo khi mua sắm. Tất nhiên, không có gì sai khi bạn tiêu tiền cho những mặt hàng mình yêu thích và bạn hoàn toàn có khả năng chi trả. Thế nhưng sẽ thật sai lầm nếu bạn để mình lâm vào nợ nần vì những món đồ không cần thiết.

Theo Hiệu ứng Diderot, việc sở hữu một món đồ mới thường tạo ra tâm lý mua sắm nhiều hơn và dẫn đến “vòng xoáy mua sắm” khiến chúng ta tiêu tiền vào những thứ mình không thật sự cần. Kết quả là chúng ta mua những thứ mà trước kia mình chẳng bao giờ cần để được hạnh phúc hoặc thỏa mãn.

Bạn có thể bắt gặp những hành vi tương tự ở nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống. Bạn mua một chiếc đầm mới và giờ bạn phải mua thêm đôi giày với cặp bông tai cho tương xứng. Bạn sắm cho con mình một cô búp bê và tiếp tục mua thêm nhiều phụ kiện cho búp bê mà trước giờ bạn không biết là có tồn tại.

Xu hướng tự nhiên của cuộc sống là sự tích lũy. Chúng ta hiếm khi nghĩ đến việc đơn giản hóa, loại bỏ hoặc giảm bớt, mà thay vào đó là luôn tích lũy, thêm vào, nâng cấp và tạo ra thêm.