Góc học tập
18/12/2019 09:39:11 PM

Quy tắc Taylor: Liệu Robot có thể thay thế ông Ben Bernanke

Nhà kinh tế học John Taylor của Đại học Stanford kêu gọi quy tắc tiền tệ mới sẽ thể chế hóa phản ứng chính sách thích hợp của Cục dự trữ liên bang đối với những thay đổi sản lượng thực và lạm phát.

Trong phần trình bày của chúng tôi về nguyên tắc cứng nhắc so với linh hoạt, “nguyên tắc” đi cùng với chính sách tiền tệ bị động – một chính sách mà quy tắc tiền tệ yêu cầu Cục dự trữ mở rộng cung tiền ở mức lãi suất cố định hàng năm mà không xem xét trạng thái nền kinh tế “linh hoạt”, mặt khác, đi cùng với chính sách tiền tệ chủ động mà Cục dự trữ thay đổi lãi suất phản ứng lại với những thay đổi thực tế hoặc dự báo trong nền kinh tế.

Nhà kinh tế học John Taylor đã chỉ ra một điểm thắt nút mới trong những trao đổi về nguyên tắc so với linh hoạt bằng cách đề xuất nguyên tắc chính sách kết hợp mà chỉ ra những hành động tiền tệ chủ động chính xác Cục dự trữ nên thực hiện khi có sự thay đổi trong nền kinh tế. Đầu tiên chúng ta xem xét quy tắc Taylor trong nội dung chính sách tiền tệ. Quy tắc Taylor kết hợp lý thuyết ủng hộ chính sách tiền tệ truyền thống với sự nhấn mạnh về nguyên tắc tiền và quan điểm của chính thống về chính sách tiền tệ chủ động là công cụ hữu ích để kiểm soát lạm phát và hạn chế suy giảm. Không như nguyên tắc tiền tệ của Friedman, nguyên tắc Taylor nói rằng chính sách tiền tệ nên phản ứng đáp lại những thay đổi trong cả GDP thực và lạm phát, không đơn thuần chỉ là lạm phát. Công cụ điều chỉnh chính là lãi suất chứ không phải cung tiền.

Nguyên tắc Taylor xây dựng nên niềm tin cho nhiều nhà kinh tế học rằng ngân hàng trung ương sẵn sàng chấp nhận tỷ lệ lạm phát dương nhỏ nếu làm như thế sẽ giúp nền kinh tế tạo ra sản lượng tiềm năng. Nguyên tắc Taylor giả sử rằng Cục dữ trữ có mục tiêu lạm phát 2% thì nó sẵn sàng chấp nhận và Cục dự trữ sẽ theo 3 nguyên tắc khi mục tiêu của nó là lãi suất liên bang ( mức lãi suất mà các ngân hàng thương mại có dự trữ bắt buộc quá mức tính cho các khoản nợ qua đêm đối với các ngân hàng muốn vay lượng dự trữ đó để đáp ứng yêu cầu dự trữ). Ba quy tắc là:

  • Khi GDP thực bằng với GDP tiềm năng và lạm phát ở mức mục tiêu 2%, lãi suất liên bang sẽ 4%, điều này nhấn mạnh rằng lãi suất thực liên bang là 2% (= 4% lãi suất danh nghĩa – 2% tỷ lệ lạm phát)
  • Gia tăng GDP thực 1% trên mức GDP tiềm năng, Cục dự trữ nên tăng lãi suất liên bang thực khoảng ½ điểm phần tram
  • Đối với mỗi 1% gia tăng lạm phát trên mức mục tiêu 2%, Cục dự trữ nên tăng lãi suất liên bang thực khoảng ½ điểm phần tram.

Taylor cũng không đề nghị hoặc nhấn mạnh rằng con robot đã lập trình theo nguyên tắc Taylor có thể thay thế Ben Bernanke, Thống đốc Cục dự trữ liên bang. Tính linh hoạt của Cục dự trữ gạt nguyên tắc này qua một bên (kế hoạch bất ngờ cho chính sách) sẽ vẫn duy trì nhưng Cục dự trữ hẵn phải giải thích tại sao các chính sách bắt nguồn từ nguyên tắc này. Vì thế, nguyên tắc sẽ lấy đi tính “kỳ diệu” của chính sách tiền tệ và gia tăng trách nhiệm giải trình của Cục dự trữ. Taylor còn cho biết nếu sử dụng liên tục nhất quán thì nguyên tắc này có thể làm cho các thành phần tham gia thị trường đoán được hành vi của Cục dữ trữ và điều này sẽ làm gia tăng độ tin cậy, giảm tính bất ổn của Cục dữ trữ.

Những nhà phê bình nguyên tắc Taylor nhận thức được rằng sẽ còn nhiều thăng trầm trong chính sách của Cục dự trữ có tính chu kỳ hơn là nguyên tắc tiền tệ đơn giản của Friedman. Và họ thừa nhận rằng chính sách tiền tệ gần đây của Cục dự trữ đang tuân theo quy tắc này. Nhưng họ không thấy lý do giới hạn tính linh hoạt trong tương lai của Cục dự trữ khi điều chỉnh lãi suất vì nó thích hợp để đạt đến ổn định và tăng trưởng. Chính sách tiền tệ phải xem xét tất cả rủi ro và các phản ứng của nền kinh tế. Các cuộc khủng hoảng cũng chỉ ra rằng Cục dự trữ đã làm tốt việc giữ ổn định giá, đầy đủ việc làm, tăng trưởng kinh tế trong 2 thập niên qua. Dưới góc nhìn của sự thành công, họ kết luận rằng nguyên tắc tiền tệ theo cơ chế không cần thiết và gây thiệt hại tiềm năng.

Nguyễn Lê Giang Thiên, dịch từ sách Economics, Mc Connell, Brue, Flynn, Nhà xuất bản McGraw-Hill, bản thứ 18

» Các tin khác: