Góc học tập
04/10/2014 10:12:03 PM

Phương pháp xóa sổ trực tiếp khoản phải thu khó đòi (Direct write-off method) và phương pháp lập dự phòng khoản phải thu khó đòi (Allowance method) (tiếp theo)

Hoàng Anh Thư

2. Phương pháp lập dự phòng khoản phải thu khó đòi (nợ khó đòi)

2.1. Dự phòng khoản phải thu khó đòi (nợ khó đòi)

Phương pháp lập dự phòng ước tính giá trị Nợ khó đòi được thực hiện vào cuối kỳ kế toán. Dựa vào sự ước tính này, kế toán sẽ thực hiện một bút toán điều chỉnh, bằng cách sử dụng tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi (Allowance for Doubtful Accounts), lúc này Chi phí Nợ xấu sẽ được ghi nhận bởi bút toán điều chỉnh này. Tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi là một tài khoản điều chỉnh giảm của tài khoản Phải thu khách hàng (Accounts Receivable). Tài khoản này giúp cho các cá nhân và tổ chức quan tâm đến doanh nghiệp có thể biết rằng mặc dầu trong tài khoản Phải thu khách hàng của doanh nghiệp có một khoản tiền nào đó nhưng một phần trong số tiền đó có khả năng không thu hồi được.

Ví dụ:   Công ty ExTone thành lập ngày 1/8/2009. Tổng giá trị khoản phải thu của công ty ExTone vào thời điểm cuối năm 2009 là $200,000.  Trong số đó có một số khoản phải thu đã quá hạn. Dựa vào tỷ lệ bình quân của ngành, ExTone ước tính khoảng $30,000 trong số đó không thể thu hồi. Tuy nhiên, vào thời điểm 31/12/2009, công ty vẫn chưa biết cụ thể khoản phải thu của khách hàng nào sẽ là khoản phải thu khó đòi. Do đó, tại thời điểm này tài khoản Khoản phải thu chi tiết của từng khách hàng không bị điều chỉnh tăng hay giảm. Kế toán chỉ sử dụng tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi để ước tính Chi phí nợ xấu trong năm. Bút toán ghi chép dự phòng Khoản phải thu khó đòi (Nợ khó đòi) như sau:

31/12/2009    Nợ TK Chi phí nợ xấu                                 30,000                                        

                                    Có TK Dự phòng Nợ khó đòi                      30,000

                                                Dự phòng KPT khó đòi

Giá trị có thể thu hồi thực tế

Bút toán điều chỉnh trên ảnh hưởng đến Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Bảng cân đối kế toán. Trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Chi phí nợ xấu trị giá $30,000 sẽ trừ vào Doanh thu trong kỳ. Trên Bảng cân đối kế toán, giá trị khoản phải thu sẽ được điều chỉnh xuống Giá trị thuần có thể thu hồi (Net realizable value).

Giá trị thuần có thể thu hồi (NRV)=Giá trị KPT (AR)–Dự phòng Nợ khó đòi (ADA)

Số tiền $170,000 ($200,000 - $30,000) chính là giá trị khoản phải thu có thể thu hồi của công ty ExTone.

Sau khi ghi chép bút toán điều chỉnh này, tài khoản Khoản phải thu vẫn có dư Nợ $200,000. Số dư nợ này là tổng số tiền khách hàng còn nợ ExTone tại thời điểm 31/12/2009 và bằng tổng số dư Nợ của các tài khoản Khoản phải thu chi tiết cho từng khách hàng. Tài khoản điều chỉnh giảm tài khoản Khoản phải thu, đó chính là tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi, tài khoản này có số dư Có $30,000.

2.2. Xóa bỏ từng khoản phải thu theo Phương pháp lập dự phòng (Write-offs to the Allowance Account)

Khi khoản phải thu của một khách hàng cụ thể nào đó được xác định là không thể thu hồi được nữa thì khoản phải thu này phải được xóa bỏ/cấn trừ vào tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp phải thực hiện bút toán xóa bỏ khoản phải thu đó và đồng thời ghi Nợ tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi số tiền tương ứng với số tiền của khoản phải thu đó.

Ví dụ: Vào ngày 21/01/2010, ExTone xác định rằng khoản phải thu của John Parker trị giá $6,000 phải được xóa bỏ. Bút toán này được thực hiện như sau:

21/01/2010                Nợ TK Dự phòng Nợ khó đòi                     6,000

                                                Có TK Phải thu khách hàng – John Parker                       6,000

Vào cuối kỳ kế toán, tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi thường có số dư. Điều này hoàn toàn bình thường vì tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi chỉ dựa trên việc ước tính. Do đó, tổng giá trị khoản phải thu bị xóa bỏ trong kỳ kế toán hiếm khi bằng với số dư đầu kỳ của tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi. Vào cuối kỳ, tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi sẽ có số dư Có nếu tổng giá trị khoản phải thu bị xóa sổ trực tiếp trong kỳ ít hơn số dư đầu kỳ của tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi. Ngược lại, tài khoản này sẽ có số dư Nợ nếu tổng giá trị các khoản phải thu bị xóa sổ trực tiếp nhiều hơn số dư đầu kỳ của tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi.

Ví dụ: Giả sử trong năm 2010, ExTone xóa bỏ các khoản phải thu không thể thu hồi với tổng giá trị là $26,750 bao gồm cả khoản phải thu của John Parker trị giá $6,000 đã ghi chép vào ngày 21/01. Tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi vào ngày 31/12/2010 sẽ có số dư Có là $3,250 ($30,000 - $26,750).

Ngược lại, nếu trong năm 2010, tổng trị giá các khoản phải thu đã trở nên vô giá trị không thể đòi được nữa mà công ty ExTone Company đã xóa sổ trong năm là $32,100, thì tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi sẽ có số dư Nợ là $2,100.

Số dư Có $3,250 hay số dư Nợ $2,100 trong những ví dụ minh họa trên là những số dư trước khi điều chỉnh vào cuối kỳ kế toán của tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi.

Sau khi kế toán thực hiện bút toán điều chỉnh cuối kỳ, tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi sẽ luôn luôn có số dư Có.

Trường hợp khoản phải thu đã bị xóa sổ theo tài khoản Dự phòng Nợ khó đòi nhưng sau đó lại được khách hàng thanh toán/trả nợ thì kế toán sẽ thực hiện việc phục hồi lại khoản phải thu đó bằng một bút toán đảo (tương tự như phương pháp xóa sổ trực tiếp khoản phải thu khó đòi mà chúng ta đã đề cập trong phần trước), và ghi chép việc nhận tiền mặt cho khoản phải thu đó.

Ví dụ: Giả sử khoản phải thu của khách hàng Nancy Smith trị giá $5,000 vốn đã bị xóa sổ ngày 2/4 thì đến ngày 10/6 khách hàng thanh toán. ExTone sẽ thực hiện việc phục hồi khoản phải thu và thu tiền khoản phải thu bằng các bút toán sau:

10/6    Nợ TK Phải thu khách hàng – Nancy Smith                     5,000

                        Có TK Dự phòng Nợ khó đòi                                              5,000

 

10/6    Nợ TK Tiền                                                                           5,000

                        Có TK Phải thu khách hàng – Nancy Smith                     5,000

3. So sánh phương pháp Xóa sổ trực tiếp và Dự phòng Nợ khó đòi

 

 

Phương pháp xóa sổ trực tiếp

Phương pháp lập dự phòng

Chi phí Nợ xấu được ghi nhận

Khi khoản phải thu của một khách hàng cụ thể đã được xác định là không thể thu hồi được nữa.

Sử dụng phương pháp ước tính dựa vào:

(1)  Tỷ lệ % doanh thu bán hàng

(2)  Phân tích các khoản phải thu

Tài khoản dự phòng Nợ khó đòi

Không sử dụng tài khoản này

Có sử dụng tài khoản này

Đối tượng sử dụng chủ yếu

Doanh nghiệp nhỏ và những doanh nghiệp ít có khoản phải thu

Doanh nghiệp lớn và những doanh nghiệp có một lượng lớn khoản phải thu

 

» Các tin khác: