Góc học tập
18/11/2013 08:31:14 AM

Giải Nobel Kinh tế năm 2013

Viện Khoa học hoàng gia Thuỵ Điển vừa công bố trao giải Nobel Kinh tế năm 2013 cho Eugene F.Fama, đại học Chicago, Lars Peter Hansen, đại học Chicago và Robert J.Shiller, Đại học Yales của Mỹ về những “phân tích thực nghiệm về giá tài sản”.
Không có cách nào để dự báo giá cổ phiếu và trái phiếu trong vài ngày hay vài tuần. Nhưng chúng ta có thể dự báo được quá trình thay đổi giá trong thời gian dài, ví dụ như 3 – 5 năm. Với những phát hiện vừa có vẻ ngạc nhiên vừa mâu thuẩn này, Eugene F.Fama, Lars Peter Hansen và Robert J.Shiller đã tiến hành nghiên cứu và phân tích để đến hôm nay họ được trao giải thưởng về những công trình nghiên cứu của mình.
Bắt đầu từ nhữn năm 1960, Eugene F.Fama và các cộng sự đã chứng minh giá cổ phiếu rất khó dự đoán trong ngắn hạn và những thông tin mới này nhanh chóng được đưa vào trong giá. Những phát hiện này không chỉ tác đông sâu sắc đến những nghiên cứu tiếp theo cũng như những thay đổi thực tế của thị trường. Sự xuất hiện của cái gọi là các quỹ đầu tư chỉ số thị trường chứng khoán trên toàn thế giới là một ví dụ điển hình.
Nếu các giá này gần như không thể dự đoán đựơc trong vài ngày, vài tuần thì sau đó chúng còn khó dự đoán trong vài năm? Câu trả lời là không, Robert J.Shiller đã phát hiện điều này vào đầu những năm 1980. Ông nhận thấy giá cổ phiếu biến động nhiều hơn so với cổ tức của công ty, và tỷ số giá trên mỗi cổ tức có xu hướng giảm khi giá cổ phiểu cao và cổ tức cao khi giá cổ phiếu thấp. Mô hình này không chỉ đúng cho cổ phiếu mà còn đúng với trái phiếu và các tài sản khác.
Một cách tiếp cận khác để giải thích những phát hiện về các phản ứng của nhà đầu tư hợp lý đối với sự bất ổn về giá. Lơị nhuận tương lai cao hơn khi lợi tức của việc nắm giữ các tài sản rủi ro trong nhiều thời kỳ rủi ro bất thường. Lars Peter Hansen phát triển phương pháp thống kê thích hợp cụ thể để kiểm chứng lý thuyết  về định giá tài sản. Bằng phương pháp hợp lý này, Lars Peter Hansen và các nhà nghiên cứu khác nhận ra rằng các định nghĩa của những lý thuyết này phù hợp để giải thích giá tài sản trong dài hạn.
Một cách tiếp cận khác tập trung vào khởi điểm từ hành vi của các nhà đầu tư lý trí. Cái gọi là hành vi tài chính có tính đến những hạn chế về thể chế, chẳng hạn như giới hạn vay, trong đó ngăn chặn các nhà đầu tư lý trí kinh doanh tại bất kỳ mức định giá sai nào trên thị trường.
Những người đoạt giải đã đặt nền móng cho sự hiểu biết hiện tài của giá tài sản. Nó dựa một phần vào biến động trong nguy cơ và rủi ro về thái độ và một phần vào những thành kiến hành vi và những xung đột thị trường.
Eugene F.Fama, người Mỹ, sinh năm 1939 tại Boston, Massachuset, Mỹ. Ông nhận bằng tiến sỹ của Đại học Chicaco, Illinois vào năm 1964. www.chicagobooth.edu/faculty/directory/f/eugene-f-fama
Lars Peter Hansen, người Mỹ, sinh năm 1952. Ông nhận bằng Tiến sỹ năm 1978 tại Đại học Minnesota, Minneapolis, Mỹ. http://larspeterhansen.org
Robert J. Shiller, người Mỹ, sinh năm 1946 tại Detroit, MI. Ông nhận bằng Tiến sỹ năm 1972 từ Viện công nghệ Massachusetts (MIT), Boston.

Nguyễn Lê Giang Thiên dịch từ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2013/press.html