Góc học tập
16/08/2017 05:35:52 PM

GIẢI QUYẾT NỢ XẤU NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI: CÁCH TIẾP CẬN MỚI (P.2)

Giải quyết được nợ xấu, là khơi thông được “cục máu đông” giúp cho hệ thống ngân hàng thương mại vận hành tốt hơn và theo đó nền kinh tế sẽ phát triển hơn. Mục đích bài viết nhằm cung cấp thông tin về cơ chế giải quyết nợ xấu mới tốt hơn và lợi ích của có được từ đó.

 

3.    Cách tiếp cận mới trong xử lý nợ xấu

3.1.  Nguyên nhân của nợ xấu

Ø  Thứ nhất, tổ chức, nhân sự và biện pháp quản trị rủi ro của các ngân hàng thương mại còn nhiều hạn chế, chỉ có khoảng 40% ngân hàng thương mại tiếp cận được chuẩn quốc tế (Basel III);

Ø  Thứ hai, chạy đua tăng trưởng tín dụng diễn ra trong thời gian dài, luôn trên 20%, thậm chí lên tới 51,39% (năm 2007), cùng với việc nới lỏng điều kiện cho vay khiến nợ xấu tăng cao;

Ø  Thứ ba, tác động của kinh tế thế giới phục hồi chậm và kinh tế trong nước tăng trưởng chậm lại làm cho DN gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, hàng tồn kho tăng cao, không còn khả năng trả nợ ngân hàng. Đối với khu vực DNNN có nợ xấu nhiều là do khu vực này được hưởng những ưu đãi về tín dụng nên các DNNN có xu hướng sử dụng đòn bẩy tài chính nhiều hơn các DN khu vực khác. Tuy tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu của DNNN có xu hướng giảm trong những năm gần đây nhưng vẫn ở mức 2,52 lần vào năm 2009, cao hơn nhiều so với mức 1,78 lần của khu vực tư nhân và 1,39 lần của khu vực vốn FDI. Các DNNN trung ương thậm chí có tỷ lệ này cao hơn, lên tới 3,53 lần;

Ø  Thứ tư, sở hữu chéo, đầu tư ngoài ngành của các ngân hàng và DNNN diễn ra phổ biến đã dẫn tới các khoản cho vay, đầu tư lòng vòng, bất chấp quy định, gây hậu quả nghiêm trọng;

Ø  Thứ năm, một số cán bộ ngân hàng suy thoái đạo đức nghề nghiệp, cấu kết, móc ngoặc với DN để trục lợi cá nhân và cho vay không đúng quy định;

Ø  Thứ sáu, hiệu quả công tác thanh tra, giám sát còn hạn chế, nhất là không kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm quy định về hạn chế cấp tín dụng và đầu tư một số lĩnh vực rủi ro cao.

 

3.2.  So sánh quy trình xử lý nợ xấu cũ và mới

 

BƯỚC

QUY TRÌNH CŨ

QUY TRÌNH MỚI (2, 3)

1

NHTM khởi kiện thông qua Tòa án

 

NHTM kê biên tài sản (Cơ quan CA, CQĐP có trách nhiệm hỗ trợ), không cần có con nợ

2

Tòa án thụ lý và xử lý (bắt buộc phải bị đơn)

NHTM tổ chức/ủy quyền đấu giá tài sản, cho phép bán dưới giá thế chấp

3

Cơ quan thi hành án nhận bản án và đấu giá tài sản (hạn chế bán dưới giá thế chấp)

NHTM KHÔNG nộp các khoản phí và đặc biệt là thuế

4

Cơ quan thi hành án thu tiền và trả tiền cho NHTM

 

5

NHTM phải NỘP các khoản phí, thuế

 

 

4.    Lợi ích từ cách tiếp cận theo quy trình mới

v  Đối với Ngân hàng thương mại (NHTM)

Ø  NHTM dã được khôi phục quyền hạn là Chủ nợ thật sự, có quyền thu hồi tài sản của mình.

Ø  NHTM có khả năng giải quyết nhanh nợ xấu, đáp ứng yêu cầu về chỉ số an toàn vốn, tiêu chuẩn Basel và thông qua đó có được nguồn vốn giá rẻ

Ø  NHMT có thêm nguồn vốn, do bán được và bán nhanh các tài sản thế chấp là bất động sản

Ø  NHMT giải quyết nhanh nợ xấu, nên không phải trích lập dự phòng và do đó lợi nhuận của NHTM sẽ tăng lên

Ø  Thị trường Ngân hàng sẽ ổn định và phát triển.

 

v  Đối với Nền kinh tế

Ø  Nền kinh tế có thêm nguồn vốn nhờ vào việc các NHTM luân chuyển các bất động sản

Ø  Kỷ cương phép nước được tăng cường. Chính Phủ khuyến khích những doanh nghiệp làm ăn chân chính và xử lý triệt để các doanh nghiệp vi phạm

 

v  Đối với Người đi vay

Ø  Cơ chế mới góp phần nâng cao nhận thức và tăng cường ý thức trả nợ

Ø  Cơ chế mới góp phần tăng tính răn đe đối với các doanh nghiệp và cá nhân không chấp hành nghiêm túc các cam kết trong vay nợ

 

Tài liệu tham khảo

(1) Thông tư số: 02/2013/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà Nước, ngày 21 tháng 01 năm 2013, Quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

(2) Nghị quyết số: 42/2017/QH14 của Quốc Hội, ngày 21 tháng 6 năm 2017, Về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng

(3) Chỉ thị số: 32/CT-TTg của Thủ Tướng Chính Phủ, ngày 19 tháng 07 năm 2017, Triển khai thực hiện nghị quyết số 42/2017QH14 của quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng