Góc học tập
15/03/2018 05:00:34 PM

CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH_CÔNG CỤ ĐẦU TƯ MỚI (P.1)

Thị trường chứng khoán phái sinh được chính thức khai trương vào 10.08.2017 sau thời gian dài chuẩn bị, và hứa hẹn đem đến cho Nhà đầu tư chứng khoán công cụ mới. Bài viết này tập trung làm rõ các vấn đề cơ bản về chứng khoán phái sinh và lợi ích khi tham gia thị trường này.

 

CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

Chứng khoán phái sinh là gì?

Chứng khoán phái sinh (derivatives-CKPS) là những hợp đồng tài chính, hay công cụ tài chính mà giá trị của nó được xác định dựa vào giá trị của một công cụ khác, thường gọi là công cụ cơ sở (the underlying).

Chứng khoán phái sinh là những công cụ được phát hành trên cơ sở những công cụ đã có như cổ phiếu, trái phiếu, nhằm nhiều mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo lợi nhuận. [1]

Chứng khoán phái sinh là các công cụ tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở.[2]

 

Công cụ cơ sở có thể là: tài sản, bao gồm hàng hóa, cổ phiếu, trái phiếu, BĐS nhà ở thế chấp, bất động sản thương mại, các khoản vay… Rổ tài sản: các loại bất động sản thế chấp hoặc là chỉ số: lãi suất, tỉ giá, chứng khoán, giá tiêu dùng. Thậm chí là các công cụ phái sinh khác (ví dụ dòng tiền của của một công cụ phái sinh phụ thuộc giá trị của công cụ cơ bản) hay các các loại khác.

 

Ví dụ: một hợp đồng quyền chọn mua 100 cổ phiếu của Nokia tại mức giá 50 EUR vào tháng 9-2006. Công cụ cơ sở là cổ phiếu Nokia. Một hợp đồng tương lai mua trái phiếu chính phủ Đức thời hạn 10 năm trị giá 10 triệu EUR, công cụ cơ sở là trái phiếu chính phủ Đức.

 

Tóm lại:

Chứng khoán phái sinh những công cụ được phát hành trên cơ sở những công cụ đã có như cổ phiếu, trái phiếu, được gọi là tài sản cơ sở, nhằm nhiều mục tiêu khác nhau như phân tán rủi ro, bảo vệ lợi nhuận hoặc tạo lợi nhuận. Giá trị của CKPS phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở.

Các loại chứng khoán phái sinh [2]

Hợp đồng kỳ hạn: là một thỏa thuận (nghĩa vụ) giữa hai bên tham gia để mua và bán một loại tài sản ở một thời điểm nhất định trong tương lai với mức giá được xác định trước ngay ở thời điểm hiện tại.

Hợp đồng tương lai: là hợp đồng kỳ hạn được chuẩn hóa, niêm yết và giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán.

Hợp đồng quyền chọn: là một thỏa thuận giữa hai bên tham gia để mua và bán (quyền đối với bên mua và nghĩa vụ đối với bên bán) một loại tài sản ở một thời điểm nhất định trong tương lai với mức giá được xác định trước ngay ở thời điểm hiện tại.

Hợp đồng hoán đổi: là một thỏa thuận giữa hai bên về việc hoán đổi các dòng tiền phát sinh từ các công cụ tài chính trong tương lai với thời điểm hoán đổi dòng tiền và phương pháp tính toán cụ thể 

Thị trường chứng khoán phái sinh thế giới

Mỹ: Sàn giao dịch Chicago (CBT hoặc CBOT), Sở giao dịch hàng hóa Chicago (CME) và Thị trường tiền tệ quốc tế (IMM), Sở giao dịch hàng hóa kỳ hạn New York (NYMEX), Bảng giao dịch New York (NYBOT), Sàn giao dịch ngũ cốc Minneapolis và Sở Giao dịch chứng khoán Philadelphia (PHLX).

Anh: Sàn giao dịch dầu quốc tế London (IPE).

Nhật: Sàn giao dịch hàng hóa Tokyo (TCE), SGD chứng khoán Tokyo (TSE) và SGD ngoại hối tài chính quốc tế Tokyo (TIFFE).

Đức và Thụy Sỹ: thị trường giao dịch CK phái sinh châu Âu Eurex (1996).

Pháp: Sàn giao dịch các công cụ tài chính (MATIF).

 

Đình Uyên

 

Tài liệu tham khảo

[1] http://learning.stockbiz.vn/knowledge/investopedia/terms/DERIVATIVES.aspx

[2] https://www.vndirect.com.vn/kien-thuc-co-ban-ve-chung-khoan-phai-sinh/

[3] Quốc hội Việt Nam (2007), Luật số: 70/2006/QH11, Luật Chứng Khoán

[4] Quốc hội Việt Nam (2011), Luật số 62/2010/QH12, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán

[5] Chính phủ (2015), Nghị định số: 42/2015/NĐ-CP, Nghị định về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh

[6] Bộ Tài chính (2016), Thông tư số: 11/2016/TT-BTC, Thông tư hướng dẫn một số điều của Nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05 tháng 5 năm 2015 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh

[7] Bộ Tài chính (2017), Thông tư số: 23/2017/TT-BTC, Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 11/2016/TT-BTC ngày 19 tháng 01 năm 2016 hướng dẫn một số điều của nghị định số 42/2015/NĐ-CP ngày 05 tháng 5 năm 2015 của Chính phủ về chứng khoán phái sinh và thị trường chứng khoán phái sinh

[8] Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng (2014), Quyết định số 366/QĐ-TTg, Phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam

[9] http://ttvn.vn/kinh-doanh/chung-khoan-phai-sinh-co-gi-hap-dan-42016181082923280.htm

 

» Các tin khác: