Góc học tập
15/10/2019 06:12:55 PM

NỀN KINH TẾ KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT_GÓC NHÌN VIỆT NAM [P2]

VietNam Digital Index 2019

Nền kinh tế không dùng tiền mặt sẽ giúp cho sự vận động của tiền tệ dưới hình thức thanh toán không dùng tiền mặt đáp ứng tốt hơn nhu cầu chuyển hóa giá trị của hàng hóa và dịch vụ so với dưới hình thức thanh toán bằng tiền mặt. Bài viết dưới đây nhằm giới thiệu thực tế này tại Việt Nam và vài điểm cần lưu ý

 

2. Đánh giá mức độ không dụng tiền mặt của nền kinh tế Việt Nam

Citibank công bố báo cáo Chỉ số tiền điện tử (Digital Money Index) 2019, xếp hạng 84 quốc gia và vùng lãnh thổ dựa trên “mức độ sẵn sàng chuyển sang tiền kỹ thuật số” (“digital money”) và lợi ích của việc bỏ tiền giấy.

Báo cáo qua 06 năm (2014-2019)  “cho thấy việc chuyển dịch sang tiền kỹ thuật số không hề đơn giản”. Mục tiêu này có đạt được hay không tùy thuộc vào 4 trụ cột: (1) mức độ ủng hộ từ chính phủ và thị trường, (2) hạ tầng công nghệ thông tin và tài chính, (3) các giải pháp thanh toán điện tử từ cả chính phủ lẫn khu vực tư nhân, và (4) độ “nhiệt tình” của người tiêu dùng và doanh nghiệp.

 

Theo báo cáo này, Việt Nam được đánh giá là “quốc gia mới nổi” trong dịch chuyển sang tiền kỹ thuật số, xếp hạng 61/84 (chỉ tăng 7 bậc so với hạng 68  năm 2014). Xét riêng 4 chỉ số, Việt Nam đứng hạng 59 về mức độ ủng hộ từ Chính phủ và thị trường, hạng 62 về hạ tầng công nghệ thông tin ngành tài chính, hạng 63 về các giải pháp tiền kỹ thuật số và cuối cùng là thứ 56 về sự sẵn sàng của doanh nghiệp và người tiêu dùng [4]. Xét cả 4 yếu tố, vẫn còn rất nhiều dư địa để Việt Nam có thể cải thiện thứ bậc trên bảng xếp hạng Digital Money Index lần tới.

 

Tại mục 4: Sự sẵn sàng của người tiêu dùng và doanh nghiệp, Số lượng người tiêu dùng Việt Nam dùng ví di động mua sắm trong các cửa hàng - tức dùng điện thoại thông minh quẹt mã tính tiền tại quầy thu ngân (phân biệt với ngồi nhà đặt mua qua mạng) - tăng nhanh nhất trong 27 quốc gia và vùng lãnh thổ được khảo sát (Global Consumer Insights Survey của Công ty tư vấn PwC năm 2019). Cụ thể, 61% người tiêu dùng Việt Nam được hỏi cho biết đã sử dụng thanh toán di động khi mua sắm trong cửa hàng, tăng mạnh so với 37% trong khảo sát một năm trước đó. Thị trường ví di động tại Việt Nam cũng đang rất sôi động với những cái tên Momo, AirPay, ZaloPay... trước khi các đối thủ nước ngoài như AliPay hay Apple Pay chính thức nhập cuộc. Trong khi người tiêu dùng rất nhiệt tình, thì doanh nghiệp có vẻ chưa thật mặn mà: Chỉ mới có “hàng trăm doanh nghiệp đã kết nối” với nền tảng thanh toán di động này, con số khá khiêm tốn (Nguồn: website ví điện tử Momo). Chấp nhận thêm thanh toán phi tiền mặt thông qua thanh toán di động được cho là giải pháp nhanh, an toàn và hiệu quả, giúp doanh nghiệp, nhà bán hàng giảm chi phí quản lý, kiểm đếm tiền bạc cũng như tránh rủi ro thất thoát hay mất mát vì trộm, cướp. Doanh nghiệp rồi cũng sẽ nhận thấy họ cần “chiều chuộng”, hay đúng hơn là đáp ứng nhu cầu của một bộ phận khách hàng “ghét tiền mặt”, vốn chịu chi nhưng ưu tiên sự thuận tiện hơn là trung thành với một thương hiệu. Chẳng hạn giữa hai cửa hàng không khác gì nhau nhưng một bên cho dùng ví điện tử, một bên chỉ nhận tiền mặt, không khó đoán bạn trẻ sẽ chọn bên nào. Trên thực tế, chính khách hàng ưa thanh toán điện tử đã “dẫn dắt” nhiều cửa hàng tham gia “phi tiền mặt hóa”. Các nhà bán lẻ cũng phải thêm hình thức chấp nhận thanh toán di động trước áp lực chiều chuộng khách hàng, những người thích giao dịch nhanh chóng và tiện lợi với các công ty thời công nghệ như Lazada hay Grab. Thêm vào đó, thanh toán điện tử còn có thể giúp doanh nghiệp bán được hàng nhiều hơn, vì tâm lý không tự tay lấy tiền sẽ giúp người dùng chi tiêu thoải mái hơn. Ngoài ra, trả tiền qua ví di động thì chính xác đến từng xu lẻ, khách hàng sẽ không còn ngại mua những món quá rẻ vì không muốn “xé” tờ bạc mệnh giá lớn. (Fintech Times)

 

3. Người tiêu dùng Việt Nam thích thanh toán không dùng tiền mặt

Đa số dân chúng đã sở hữu điện thoại thông minh, máy tính bảng và cởi mở với thanh toán di động, sẵn sàng dùng thiết bị để trả tiền thay vì 
mở ví.

 

Các ngân hàng cũng thích giao dịch điện tử để tiết kiệm chi phí kiểm đếm, quản lý, bảo quản tiền mặt. Một nguyên nhân khác: làn sóng thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, nhiều nhà cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử cho người dùng nhiều lựa chọn.

 

Lý do cuối cùng và cũng không kém phần quan trọng: người dân tin tưởng vào độ an toàn, bảo mật của các dịch vụ thanh toán và không có lý do gì để từ chối chúng.

 

Thực tế và hiệu quả của nền kinh tế không dùng tiền mặt là rất rõ. Tuy nhiên để duy trì xu thế này một cách bền vững thì Chính Phủ cần chứng minh hạ tầng công nghệ đảm bảo mới thuyết phục được người dùng vì đồng tiền, dù hữu hình hay ở dạng dữ liệu điện tử, lúc nào cũng “liền khúc ruột”

 

Đình Uyên

Nguồn

[1] https://vietnamfinance.vn/tien-mat-la-gi-lich-su-cua-tien-mat-20180504224213735.htm

[2] https://congthuong.vn/nen-kinh-te-khong-tien-mat-chu-de-chinh-tai-banking-vietnam-2019-119899.html

[3] https://tuoitre.vn/xa-hoi-khong-tien-mat-tiet-kiem-duoc-gi-cho-dat-nuoc-20190611011333588.htm

[4] https://www.citibank.com/icg/sa/digital_symposium/digital_money_index/

 

 

 

 

» Các tin khác: