Góc học tập
17/03/2018 10:16:57 AM

Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc

Tốc độtăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong 25 năm qua đã đạt đến kỷ lục cao nhất so với bất kỳ quốc gia nào trong các giai đoạn của lịch sử thế giới.

Trung Quốc đã trải qua thời kỳ có tốc độ tăng trưởnghàng năm cao gần 9% trong vòng 25 năm quanhờ vào việc tiến hànhcác cuộc cải cách tư bản. Sản lượng thực đã tăng gấp bốn lần trongcùnggiai đoạn. Trong năm 2006, tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc là 10.7% và năm 2007 là 11.3%. Mở rộng sản lượng và thu nhập đã đẩy mạnh tiết kiệm và đầu tưtrong nước, và sự tăng trưởng của hàng hoá tư bảnđã tăng thêm năng suất, sản lượng và thu nhập. Thu nhập tăng, cùng với lao động rẻ đã thu hút nhiều đầu tư trực tiếp nước ngoài (tổng cộng trên 170 tỷ USD từ năm 2005 và 2007).

GDP thực và thu nhập thực đã phát triển nhanh hơn so với dân số của Trung Quốc. Thu nhập bình quân đầu người đã tăng với tốc độ cao hàng năm là 8% kể từ năm 1980. Điều này đặc biệt đáng chú ý vì dân số Trung Quốc đã tăng 14 triệu một năm (dù cho có chính sách khuyến khích mỗi gia đìnhchỉ có một con). Dựa trên tỷ giá hối đoái, thu nhập bình quân đầu người của Trung Quốc bây giờ là khoảng $2500 mỗi năm. Nhưngdo giá của nhiều mặt hàng cơ bản ở Trung Quốc vẫn còn thấp và không hoàn toàn phản ánh trong tỷ giá hối đoái, sức mua tính trên mỗi đầu người Trung Quốc được ước tính tương đương vớimức thu nhập$5300 so với ở Mỹ.

Sự tăng trưởng của thu nhập bình quân đầu người ở Trung Quốc đã dẫn đến gia tăng sử dụng vốn, cải tiến công nghệ và dịch chuyểnlao động từ khu vực năng suất thấp sang khu vựcnăng suất cao hơn. Một sự dịch chuyển của việc làm là chuyểntừ nông nghiệp sang khu vựcsản xuất ở nông thôn và thành thị. Một sự dịch chuyển khác là chuyển đổi cácdoanh nghiệp thuộc sở hữu nhà nước thành các doanh nghiệp tư nhân. Cả hai sự dịch chuyển này đã làmnăng suất của của người lao động tăng lên.

Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đi kèm với sựmở rộng rất lớn của thương mại quốc tế. Xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng từ $5 tỷ vào năm 1978 lên $1.2 nghìn tỷ năm 2007. Các hoạt độngxuất khẩu đã cung cấp ngoại tệ cần thiết cho việcnhập khẩuhàngtiêu dùngvà hàng hóa tư bản.Nhập khẩu hàng hoátư bảntừ các nước công nghiệp tiên tiến đã mang lại cho họ cáccông nghệ tiên tiến, ví dụ, hệ thống thiết kế nhà máy, máy móc công nghiệp, thiết bị văn phòng vàhệ thốngviễn thông.

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn phải đối mặt với một số vấn đề quan trọng trong quá trình chuyển đổi sanghệ thống thị trường. Đôi khi, sự bùng nổ về đầu tư đã dẫn đến việc chi tiêu quá nhiều so với năng lực sản xuất. Kết quả là đã có một thời giantốc độ lạm phát từ15% đến 25% mỗi năm. Trung Quốc đối mặt với vấn đề lạm phát bằng cách giao chongân hàng trung ương nhiều quyền hạn hơn đểkhi thích hợp, ngân hàng có thể tăng lãi suất để giảm chi tiêu đầu tư. Kiểm soát cung tiền nhiều hơn có thể làm giảm lạm phát một cáchđáng kể. Tốc độlạm phát là 1.2% vào năm 2003,4.1% trong năm 2004, và 1.9% trong năm 2005. Tuy nhiên, nhiều người cảnh báolạm phátcũng đãtăng trở lại trong vòng hai năm tới, đạt 7.1% trong năm 2007.

Thêm vào đó,tổng thểhệ thống tài chính củaTrung Quốc vẫn còn yếu kém và không thích hợp. Nhiều doanh nghiệp nhà nước thua lỗ,nợ các ngân hàng nhà nước Trung Quốc nhiều khoản tiền khổng lồ (ước tính gần 100 tỷ USD). Dohầu hết các khoản vay này không thểthuhồi được nên chính phủ có thể cần phải giải cứu các ngân hàng để giữ cho chúng hoạt động.

Thấtnghiệp cũng là một vấn đề. Mặc dù quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế nông nghiệp chiếm ưu thế sang nền kinh tế công nghiệp, đô thị đã từng bước dịch chuyển khối lượng việc làm đáng kể. Nhưng vẫn còn tình trạng thất nghiệp và thiếu việc làm trong khu vực nội địacủa Trung Quốc.

Trung Quốc vẫn còn nhiều việc phải làm để đưanền kinh tế hoà nhậphoàn toàn vào hệ thống tài chính và thương mại của thế giới. Theo điều kiện gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới vào năm 2001, Trung Quốc đã đồng ý giảm mức thuế quan đánh vào hàng nhập khẩu và dỡbỏ các hạn chế về quyền sở hữu nước ngoài. Ngoài ra, họđã đồng ý thay đổi các điều kiện lỏng lẻo đểbảo vệ quyền sở hữu trí tuệ như là bản quyền, nhãn hiệu và bằng sáng chế. Việc sao chép trái phép các sản phẩm là một trong nhữnghạn chế chính của hoạt độngthương mại giữa Trung Quốc và Mỹ. Vì vậy, giá trị quốc tế của đồng tiền Trung Quốc thấp giả tạo đã góp phần cho Mỹ thặng dư thương mại hàng năm 250 tỷ USD.

Phát triển kinh tế của Trung Quốc cũngrất không đồng đều về mặt địa lý. Hồng Kông là một thành phố tư bản giàu có với thu nhập bình quân đầu người khoảng $29,000. Tiêu chuẩn sống ở các tỉnh, thành phố ven biển phía nam của Trung Quốccũng tương đối cao, mặc dù gần như không cao bằngHồng Kông. Trong thực tế, những người sống ởcác khu kinh tế đặc biệt đã được hưởng lợi chính từsự tăng trưởng nhanh chóng của Trung Quốc. Ngược lại, đa số người dân sống ở những nơi khác ở Trung Quốc có thu nhập rất thấp. Dù cho có nhữngthành công kinh tế đáng chú ý trong thời gian gần đây, Trung Quốc vẫn còn là một quốc gia có thu nhập tương đối thấp. Nhưng tình hình nàyđangnhanh chóng thay đổi.

 

Nguyễn Lê Giang Thiên, dịch từ Economics, Campbell R. McConnell; Stanley L. Brue; Sean Masaki Flynn, McGraw-Hill Higher Education