Góc học tập
18/03/2019 08:25:04 PM

Hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại (phần 1)

1. Hoạt động tạo lập nguồn vốn - Nghiệp vụ nợ: là hoạt động tiền đề có ý nghĩa đối với ngân hàng. Trong nghiệp vụ này, NHTM được sử dụng những biện pháp và công cụ cần thiết mà luật pháp cho phép để huy động các nguồn tiền nhàn rỗi của các doanh nghiệp, tổ chức chính phủ và dân cư, làm nguồn vốn tín dụng để cho vay đối với nền kinh tế.

*      Huy động vốn nhàn rỗi của xã hội : Là một trong những nghiệp vụ quan trọng của NHTM góp phần tạo ra nguồn vốn trong kinh doanh của tất cả các NHTM. NHTM thường huy động vốn của xã hội thông qua các hình thức như:

-           Tiền gửi thanh toán của các cá nhân hoặc doanh nghiệp: Mục đích của của người gửi tiền không phải là thu nhập qua lãi suất mà để tiến hành các nghiệp vụ thanh toán thông qua ngân hàng. Quy mô nghiệp vụ này chiếm khoảng trên 50%, lãi suất của khoản tiền này rất thấp (0.02%) hoặc không có lãi. Ví dụ minh họa: ở nhiều nước lãi suất và 0% do đã được hưởng các dịch vụ NHTM miễn phí.

Đặc trưng của nguồn này phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp nên nó có thể rút ra hoặc sử dụng bất cứ lúc nào ® tính chất vận động phức tạp (khó an toàn) ® khi khách hàng rút tiền mà ngân hàng không có khả năng chi trả là gây mất niềm tin ® ngân hàng dễ sụp đổ. Do vậy, các NHTM phải có kế hoạch, chiến lược sử dụng vốn một cách hiệu quả và an toàn nhất.

-           Tiền gửi có kỳ hạn của các tổ chức, doanh nghiệp, dân cư: đây là loại tiền gửi mà khách hàng chỉ rút ra sau một thời hạn nhất định từ vài tháng đến một vài năm. Mục đích của người gửi tiền là thu nhập qua lãi suất. Quy mô phụ thuộc vào điều kiện kinh tế xã hội khác. Tính chất vận động: ổn định hơn, NHTM sử dụng an toàn hơn, lãi suất được xác định cao hơn so với tiền gửi không kỳ hạn. Ngày nay, các NHTM đã phát triển rất nhiều sản phẩm tiền gửi tiết kiệm đa dạng và phong phú. Ví dụ minh họa: sản phẩm tiết kiệm điện tử do Techcombank cung cấp tới khách hàng....

*      Nguồn đi vay

-           Vay NHNN: là khoản vay nhằm giải quyết nhu cầu cấp bách trong chi trả của NHTM. Trong trường hợp thiếu hụt dự trữ (thiếu dự trữ bắt buộc, dự trữ thanh toán) NHTM thường vay NHNN. Hình thức cho vay là:

Tái chiết khấu: chủ yếu dưới hình thức tái chiết khấu. Các thương phiếu đã được các NHTM chiết khấu trở thành tài sản của họ. Không chỉ vấn đề cấp bách mà còn theo nhu cầu của khách hàng, NHTM mang thương phiếu này lên tái chiết khấu tại NHNN. Thông thường NHNN chỉ tái chiết khấu cho những thương phiếu có chất lượng (thời gian đáo hạn ngắn, khả năng trả nợ cao) và phù hợp với mục tiêu của ngân hàng.

Tái cấp vốn: Trong điều kiện chưa có thương phiếu, NHNN cho NHTM vay dưới hình thức tái cấp vốn theo hạn mức tín dụng nhất định.

Như vậy, NHNN trở thành chỗ dựa và là người cho vay cuối cùng đối với NHTM.

-           Vay các tổ chức tín dụng khác: đây là nguồn các ngân hàng vay mượn lẫn nhau và vay của các tổ chức tín dụng khác trên thị trường liên ngân hàng. Các ngân hàng đang có dự trữ vượt quá sẵn lòng cho các ngân hàng khác vay để tìm kiếm lãi suất cao hơn. Ngược lại, các ngân hàng thiếu hụt dự trữ có nhu cầu vay mượn tức thời để đảm bảo thanh toán. Nguồn vay này đáp ứng nhu cầu dự trữ và chi trả cấp bách và trong nhiều trường hợp nó bổ sung hoặc thay thế nguồn vay từ NHNN.

-           Vay trên thị trường vốn: nhiều NHTMM thiếu nguồn tiền gửi trung và dài hạn dẫn đến không đáp ứng được nhu cầu cho vay trung và dài hạn. Để khắc phục tình trạng này, các NHTM phát hành kỳ phiếu và trái phiếu nhằm đáp ứng nhu cầu cho vay và đầu tư trung và dài hạn. Đây là nguồn vốn tạo ra sự chủ động cho hoạt động của ngân hàng cả về ngắn hạn lẫn dài hạn, cung cấp hàng hóa cho thị trường tài chính. Thông qua hoạt động này NHTM đã cải thiện được cơ cấu nguồn vốn theo hướng tăng nguồn vốn phát hành tốt hơn nhiều so với huy động từ tiền gửi không kỳ hạn, có kỳ hạn.

» Các tin khác: