Những vướng mắc hay gặp khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân
NHỮNG VƯỚNG MẮC HAY GẶP KHI QUYẾT TOÁN THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN (TNCN)
Giảng viên: Nguyễn Thị Kim Hương
Vào cuối năm tài chính, các doanh nghiệp phải lập và nộp hệ thống báo cáo tài chính và quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân. Trong quá trình quyết toán, kế toán thường gặp những vướng mắc và cần giải quyết để lập và nộp báo cáo quyết toán đúng hạn.
Những vướng mắc có thể phát sinh bao gồm:
1. Thời hạn đăng ký người phụ thuộc với cơ quan thuế: Để giải đáp vướng mắc này, kế toán cần phải biết rằng: Cơ quan chi trả thu nhập thực hiện đăng ký thuế cho cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công và đăng ký thuế cho người phụ thuộc của cá nhân một lần trong năm chậm nhất là 10 ngày làm việc trước thời điểm nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân hằng năm.
2. Khi thực hiện ghi tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân báo lỗi ở dòng [21] và [22]: trường hợp này kế toán sẽ xử lý như sau:
Đối với dòng [21] trong tờ khai 05/QTT-TNCN tổng hợp số lượng lao động trong 2 bảng kê 05-1KB/QTT-TNCN và 05-2KB/QTT-TNCN nên trong trường hợp đơn vị chỉ có lao động tính thuế TNCN theo biểu lũy tiến từng phần thì tự nhập số lượng lao động ở dòng [21] để không bị báo lỗi
3. Người lao động trong năm 2018 có chuyển đổi nơi làm việc và tại thời điểm quyết toán đang làm việc tại đơn vị thì có được ủy quyền quyết toán không?
Trường hợp người lao động trong năm 2018 có chuyển đổi nơi làm việc thì đơn vị chi trả tiền lương hiện tọ chỉ quyết toán phần thu nhập mà đơn vị chi trả, người lao động sẽ tư quyết toán trực tiếp với cơ quan thuế toán bộ thu nhập nhận được trong năm nếu có số thuế nộp thêm hoặc số thuế nộp thừa đề nghị hoàn.
4. Người lao động phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng người phụ thuộc từ tháng 3 nhưng đến tháng 11 mới thực hiện đăng ký thì được tính từ tháng nào?
Người lao động được phép tính giảm trừ gia cảnh tại thời điểm thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng người phụ thuộc (đăng ký mẫu 20/ĐK-TCT)
5. Trường hợp người lao động không thuộc đối tượng ủy quyền quyết toán thuế TNCN nhưng đơn vị chi trả thu nhập đã thực hiện quyết toán:
Cá nhân sau khi uyer quyền quyết toán thuế, đơn vị trả thu nhập đã thực hiện quyết toán thuế thay cho cá nhân, nếu phát hiện cá nhân thuộc diện trực tiếp quyết toán với cơ quan thuế thì đơn vị không diều chỉnh lại quyết toán thuế TNCN, chỉ cấp chứng từ khấu trừ thuế cho cá nhân theo số quyết toán và ghi vào goc dưới bên trái của chứng từ khấu trừ thuế nội dung: “” Công ty…. Đã quyết toán thuế TNC thay cho ông (bà)… (theo ủy quyền) tại dòng ( số thứ tự)… của bảng kê 05A/BK-TNCN”” để cá nhân trực tiếp quyết toán với cơ quan thuế
6. Người lao động làm việc chính thức tại nhiều nơi thì đăng ký giảm trừ gia cảnh như thế nào:
Người lao động nếu làm việc chính thức tại nhiều nơi thì được phép đăng ký giảm trừ cho bản thân tại 01 đơn vị và đăng ký gảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc tại các nơi làm việc khác theo theo nhu cầu của người lao động. Trường hợp này người lao động sẽ trực tiếp quyết toán thuế TNCN với cơ quan thuế, không được phép ủy quyền quyết toán thay;
Người lao động làm việc từ 03 tháng trở lên thì đơn vị thực hiện khấu trừ thuế theo biểu lũy tiến từng phần.
7. Hướng dẫn chuyển người phụ thuộc từ người nộp thuế này sang người nộp thuế
Người lao động đăng ký thay đổi thông tin trong mẫu 20ĐK-TCT, điền vào mục “”đến tháng”” để tính chấm dứt nghĩa vụ nuôi dưỡng từ thời điểm đó. Đơn vị tổng hợp danh sách vào mẫu 02TH trong HTKK gửi qua điện tử cho cơ quan thuế. Sau đó người nộp thuế thứ 2 sẽ được đăng ký nghĩa vụ nuôi dưỡng người phụ thuộc từ thời điểm người nộp thuê thứ nhất kết thúc tính giảm trừ.
8. Người lao động đã đăng ký người phụ thuộc tại đơn vị cũ, khi chuyển sang đơn vị mới thì có cần đăng ký lại hay không:
Người lao động đã đăng ký người phụ thuộc tại đơn vị cũ, khi chuyển sang đơn vị mới thì thực hiện đăng ký lại người phụ thuộc tại đơn vị mới như trường hợp đăng ký người phụ thuộc lần đầu. Đơn vị tổng hợp và nộp cho cơ quan thuế để đăng ký cho người nộp thuế.
9. Phụ cấp ăn trưa cho người lao động có tính thuế TNCN không
Trường hợp công ty lựa chọn 1 trong 2 hình thức:
(1) Công ty tự tổ chức nấu ăn, mua suất ăn hoặc cấp phiếu ăn cho người lao động thì không tính vào thu nhập chịu thuế,
(2) Công ty không tổ chức bữa ăn giữa ca, ăn trưa mà chi tiền cho người lao động theo mức chi phù hợp với hướng dẫn của bộ Lao động- Thương binh và Xã hội thì không tính vào thu nhập chịu thuế TNCN (tối đa là 730.000 đồng/người/ tháng)
Trường hợp công ty không đáp ứng được 1 trong 2 hình thức nêu trên thì phải tính vào thu nhập chịu thuế TNCN của người lao động. Nghĩa là nếu chi tiền quá 730.000 đồng/ người/tháng thì phần vượt sẽ chịu thuế TNCN.
(10) Lương tháng 12/2018 được đơn vị trả trong tháng 01/2019 thì có tính thuế TNCN cho năm 2018 không:
Thu nhập chịu thuế phải quyết toán năm là tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công mà cá nhân thực nhận từ ngày 01/01 đến ngày 31/12.