KHỞI NGHIỆP: CÁCH TIẾP CẬN TỪ MỤC ĐÍCH (P1)
KHỞI NGHIỆP: CÁCH TIẾP CẬN TỪ MỤC ĐÍCH
Kinh doanh là một công việc thú vị nếu doanh nhân dấn thân vào đó với một tâm thế đúng mực. Ngược lại, nó có thể là một cạm bẫy dễ dẫn đến tha hóa. Cho nên, khi bắt đầu khởi nghiệp cần luôn tự hỏi mình muốn gì?
Kiếm tiền?
Kiếm được đồng tiền đầu tiên từ kinh doanh là một cảm giác thú vị khác hẳn với khoản lương đầu tiên khi đi làm. Người ta có cảm giác như ta đã nắm được gì đó từ mạch đập của đời sống. Mình đã tự chủ, Mình đã chinh phục được, Mình đã khám phá ra. Có một cái gì đó thật hào sảng y như ba chữ của danh tướng Ceasar khi chinh phục và chiếm được Ai Cập gửi báo cáo về cho La Mã: “Veni, Vidi, Vici” (Đã đến, Đã thấy, Đã thắng) [1]. Nhưng cảm giác đó sẽ mất dần đi nếu mục đích chỉ là kiếm tiền. Bởi vì sự thú vị của kinh doanh chính là khám phá thế giới quanh mình, mà đồng tiền chỉ là một chỉ dấu để thấy là mình đã Vici.
Đó là chưa kể về mặt quản lý, đặt mục đích là lợi nhuận sẽ dẫn đến sai lầm như Peter Drucker - cha đẻ của ngành quản trị kinh doanh hiện đại - nói: Nếu hỏi mục đích của một cơ sở kinh doanh dùng để làm gì, câu trả lời thường là: đó là một bộ máy để làm ra lợi nhuận [2]. Quá hiển nhiên! Nhưng theo Drucker, đó là một câu trả lời không chỉ sai mà còn là không phù hợp. Định nghĩa đúng nhất theo Drucker, về mục đích của kinh doanh, là tạo ra khách hàng, tạo ra thị trường.
Ở nghĩa đen, định nghĩa trên nhấn mạnh đến trọng tâm của kinh doanh không được nhầm lẫn: khách hàng là nền móng của một doanh nghiệp và là cái giữ cho nó tồn tại. Cho nên phải tìm cho ra được sản phẩm hay dịch vụ để khách hàng “click” với chúng ta ngay và bắt đầu xem sản phẩm của chúng ta là một phần cuộc sống của họ.
Những gì doanh nghiệp nghĩ mình đang sản xuất không quan trọng bằng những gì khách hàng nghĩ họ đang mua. Tạo ra một sản phẩm hay dịch vụ mà quy tụ được nhiều người đến dùng và gắn bó lâu dài là một thành công đảm bảo lâu dài hơn là kiếm lãi thật nhiều. Nó tạo ra một “thế giới”, một sinh quyển. Nó gần với một thành công xã hội hơn là tiền tài.
Nhìn theo góc nhìn này chúng ta sẽ thấy công việc của mình không phải là mua rẻ bán đắt để tối ưu hóa lợi nhuận mà là đắm mình trong nghiên cứu đời sống, con người, văn hóa, nhu cầu để nhận ra một khuynh hướng và ứng dụng những cải tiến để biến khuynh hướng ấy thành thị trường, thành khách hàng.
Ở nước ngoài: Yahoo, Google, Facebook... thoạt đầu đều là những thứ cho không để tạo ra khách hàng, thật nhiều khách hàng đủ hình thành cả một “hệ sinh thái”, từ nơi đó lợi nhuận mới bắt đầu nảy sinh. Doanh nhân lúc đó giống một nhà khám phá, nhà mạo hiểm, nhà truyền bá hơn là nhà... kiếm tiền. Lịch sử nhân loại cũng cho thấy chính thương mại đã hình thành nên thế giới: các dòng thương mại ở Địa Trung Hải thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên đã là tiền đề để hình thành nền văn minh Hi - La. Thương mại, công nghiệp đã giúp Trung Hoa cổ đại hình thành và sau này nối nó với phương Tây cũng bằng một con đường thương mại mang tên Con đường tơ lụa. Thời Trung đại, các nhà buôn Ả Rập bằng lạc đà hay thuyền buồm trên Hồng Hải, vịnh Ba Tư, Bắc Phi... đem hàng hóa đến cho những người phân phối nhỏ không quen biết và một vài tuần sau mới đến lấy tiền.
Ở trong nước: Nhỏ hơn, gần hơn, chẳng hạn, chúng ta sẽ thấy thật vui khi ngồi ở góc phố cà phê Đà Lạt, một căn phòng nhỏ, ngồi chen chúc bên nhau, ấm cúng nghe ca sĩ hát ca núi rừng. Không gian đó tạo ra phong cách điển hình Đà Lạt hơn nửa thế kỷ qua. Người chủ quán tâm sự: cả năm không đóng cửa được ngày nào, khách nhớ quán - đừng tưởng là du khách, toàn là người Đà Lạt, thậm chí là hàng xóm ở quanh quán - ba mươi tết cũng muốn đến ngồi để ngẫm, để ngấm những giọt thời gian chăng? Chúng ta không rõ, chỉ biết rằng đến Đà Lạt lại bị cái “sinh quyển” ấy gọi mời. Cà phê như thế đâu còn là kinh doanh, là lợi nhuận.
Tất cả vì một mục đích: họ muốn tạo dựng một thế giới, một mạng lưới chứ không phải là lợi nhuận.
Đình Uyên
(Còn tiếp)
Tài liệu tham khảo:
[1] https://songcaothuong.vn/7-bai-hoc-lanh-dao-tu-danh-tuong-julius-caesar/
[2] https://hbr.org/1994/09/the-theory-of-the-business
[3] http://www.simonhoadalat.com/suyniem/saints/Thang7/Ngay11B.htm
[4] https://doanhnhanonline.com.vn/dan-than-hieu-sao-cho-phai/
[5] http://nghiencuuquocte.org/2016/02/27/edmund-phelps-nobel-kinh-te-2006/
» Tin mới nhất:
» Các tin khác: